Utrata wartości handlowej (odszkodowanie) a leasing. jakiś czas temu pewien typ wjechał w tył leasingowanego przeze mnie auta. Szkoda sponsorowana z jego OC już się likwiduje. Zacząłem się zastanawiać nad uzyskaniem modnego ostatnio odszkodowania z tytuły utraty wartości handlowej auta. W telegraficznym skrócie: chodzi o
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (dalej również jako „Ustawa”) przewiduje roszczenia dla właściciela nieruchomości lub użytkownika wieczystego w sytuacji, w której w wyniku uchwalenia lub zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wystąpią negatywne konsekwencje dla jego nieruchomości. W niniejszym artykule zostanie przedstawione zagadnienie odszkodowania za zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz tryb i zasady jego dochodzenia. Spis treściMiejscowy plan zagospodarowania przestrzennegoAby kompleksowo przedstawić zagadnienie, w tym miejscu warto wskazać, czym jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z art. 4 Ustawy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ustalane jest przeznaczenie terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest rodzajem aktu prawnego, który obowiązuje wyłącznie na obszarze działania gminy, która go wydała. Przyjmowany jest w formie uchwały, która składa się z dwóch części, a mianowicie tekstowej oraz rysunkowej. Forma tekstowa zawiera opis planu, w którym zostaje określone przeznaczenie konkretnego terenu, warunki jego zagospodarowania, rodzaj zabudowy oraz rozmieszczenie inwestycji celu publicznego. Do uchwały dołączany jest załącznik stanowiący graficzną postać planu. Innymi słowy, jest to szkic, będący wiernym odzwierciedleniem rzeczywistego układu ulic i zabudowy oraz planów ich zagospodarowania, który zawiera w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego W zasadzie każda ze zmian dokonanych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ma wpływ na wartość nieruchomości, co może przejawiać się zarówno we wzroście wartości nieruchomości oraz w spadku jej wartości. Co więcej, uchwalenie bądź zmiana planu miejscowego może sprawić, że dotychczasowy sposób korzystania z całej nieruchomości lub jej części staje się ograniczony, a w niektórych przypadkach nawet niemożliwy. Niekiedy niemożliwe jest również korzystanie z nieruchomości w sposób zgodny z wcześniejszym przeznaczeniem lub sposobem użytkowania. W takiej sytuacji właściciel nieruchomości, który poniósł szkodę może ubiegać się o zapłatę odszkodowania za poniesioną szkodę albo wykup nieruchomości lub jej części ewentualnie przyznanie przez gminę nieruchomości zamiennej. Jednocześnie, to organ podejmuje samodzielnie decyzję w zakresie wyboru sposobu rekompensaty za zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Warunkiem otrzymania odszkodowania jest nieskorzystanie przez właściciela z roszczeń wymienionych powyżej. Zgodnie z art. 37 ust. 3 Ustawy termin na zgłoszenie roszczenia wynosi 5 lat od dnia, w którym plan miejscowy albo jego zmiana stały się obowiązujące, a więc od dnia wejścia w życie uchwały. Warto zaznaczyć, że termin ten dotyczy jedynie przypadków, w których właściciel nieruchomości sprzedał nieruchomość i żąda odszkodowania za fakt jej sprzedaży i utraty jej wartości będącej konsekwencją uchwalenia planu zagospodarowania przestrzennego. Do roszczeń o odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości lub do jej wykupu obowiązuje ogólny okres przedawnienia, określony w art. 118 ustawy z dnia 23 kwietnia 964 r. Kodeks cywilny, tj. obecnie 6 lat. Warto jednak zasygnalizować, że w dniu 9 lipca 2018 r. weszła w życie nowelizacja, która skróciła dotychczasowe okresy przedawnienia z 10 lat do 6 lat, natomiast wobec faktu, że znakomita większość planów zagospodarowania przestrzennego została wydana przed jego nowelizacją, powoduje, że do nich ma w dalszym ciągu zastosowanie 10 letni okres również wskazać, że określone powyżej roszczenia przysługują nie tylko właścicielom nieruchomości, ale również użytkownikom wieczystym odszkodowaniaZgodnie z art. 37 ust. 1 Ustawy, wysokość odszkodowania z tytułu uchwalenia lub zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ustala się na dzień sprzedaży nieruchomości. Obniżenie wartości nieruchomości stanowi różnicę między wartością nieruchomości określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu obowiązującego po uchwaleniu lub zmianie planu miejscowego a jej wartością, określoną przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu, obowiązującego przed zmianą tego planu lub faktycznego sposobu wykorzystywania nieruchomości przed jego uchwaleniem. Wysokość należnego odszkodowania określana jest w oparciu o opinię rzeczoznawcy majątkowego w formie operatu szacunkowego. Koszt sporządzenia takiego operatu wynosi ok. 2000 zł. Co istotne, zbycie nieruchomości oznacza odpłatne przeniesienie praw własności. W konsekwencji powyższego, nie można dostać odszkodowania w przypadku przeniesienia własności nieruchomości w formie o odszkodowanieAby zgłosić roszczenie odszkodowawcze właściciel, względnie użytkownik wieczysty, powinien złożyć wypełniony formularz wniosku wraz z wymaganymi załącznikami, tj. wypisem z aktu notarialnego dotyczącego umowy, której przedmiotem jest zbycie nieruchomości. Wniosek może zostać przesłany w dwóch formach, a mianowicie drogą elektroniczną lub tradycyjnie w formie listu poleconego. W momencie, gdy zostaną spełnione przesłanki do realizacji roszczeń, gmina zawiera z wnioskodawcą stosowną umowę cywilno-prawną, a postępowanie jest wolne od przez gminę obowiązku wynikającego z roszczeń właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości powinno nastąpić w ciągu 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Co szczególnie istotne, strony mogą ustalić inny, aniżeli sześciomiesięczny termin. W przypadku opóźnienia w wypłacie odszkodowania lub w wykupie nieruchomości, właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu nieruchomości przysługuje prawo do naliczania odsetek ustawowych za roszczenia mają charakter cywilnoprawny, a więc to na właścicielu, względnie użytkowniku wieczystym, ciąży obowiązek udowodnienia, że korzystanie z nieruchomości zostało ograniczone albo, że jej wartość uległa obniżeniu. Tryb odwoławczy nie występuje, natomiast wszelkie spory w sprawach roszczeń rozstrzygają sądy powszechne – przed sądem powszechnym W przypadku braku wypłaty odszkodowania, właściciel lub użytkownik wieczysty ma możliwość skorzystania z jednej z dwóch dróg dochodzenia z nich jest zawezwanie do próby ugodowej – jest to rozwiązanie tańsze, gdyż opłata wynosi 300,00 zł, i pozwalające na szybsze zakończenie sprawy. Zawezwanie do próby ugodowej ma duże znaczenie dla sprawy, albowiem niezależnie od tego czy ugoda zostanie zawarta, zostanie przerwany bieg sytuacji, gdy zawezwanie do próby ugodowej nie przyniesie oczekiwanego efektu, należy wystąpić z pozwem. Oczywiście, można pominąć drogę zawezwania do ugody i od razu skierować sprawę na drogę postępowania sądowego. Opłata od pozwu wynosi 5 % wartości przedmiotu sporu, co oznacza, że jej wysokość zależy każdorazowo od wartości dochodzonego odszkodowania. Warto jednak zaznaczyć, że maksymalnie opłata ta wynosi zł. Warto jednak zaznaczyć, że w związku z nowelizacją ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych od 21 sierpnia 2019 r. opłata od pozwu wynosi odpowiednio: dla roszczeń do 500 złotych – w kwocie 30 złotych; dla roszczeń w wysokości powyżej 500 złotych do 1500 złotych – w kwocie 100 złotych; dla roszczeń w wysokości powyżej 1500 złotych do 4000 złotych – w kwocie 200 złotych; dla roszczeń w wysokości powyżej 4000 złotych do 7500 złotych – w kwocie 400 złotych; dla roszczeń w wysokości powyżej 7500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych; dla roszczeń w wysokości powyżej 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych; dla roszczeń w wysokości powyżej 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1000 postępowaniu sądowym sąd przeprowadzi dowód z opinii biegłego sądowego do spraw szacowania nieruchomości, co może wiązać się dla właściciela nieruchomości (Powoda) z obowiązkiem wpłacenia zaliczki na poczet opinii biegłego. Jeśli opinia będzie niekorzystna, wówczas pojawi się konieczność uzupełnienia opinii, względnie powołania nowego biegłego, co będzie się wiązało z dalszymi kosztami oraz z wydłużeniem postępowania sądowego. Co ważne, Sąd co do zasady powinien uznać roszczenie, niemniej może zasądzić niższą kwotę, aniżeli dochodzona pozwem. Wówczas właścicielowi przysługuje możliwość złożenia apelacji do sądu II instancji, która podlega opłacie w takiej wysokości, jak opłata od pozwu. Jeżeli zainteresował Państwa opisany wyżej temat, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią (tel.: +48 17 307 07 66, +48 12 307 09 88 lub e-mail: kancelaria@ oraz do umówienia spotkania w biurze Kancelarii w Rzeszowie lub Jaracz-WilkJestem adwokatem przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Rzeszowie. Ukończyłam studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego na kierunkach prawo oraz administracja. Prowadzę sprawy rodzinne ze szczególnym uwzględnieniem spraw rozwodowych oraz alimentacyjnych. Zdobyte doświadczenie zawodowe wykorzystuję przeprowadzając również windykacje należności na rzecz Klientów Kancelarii. Natomiast w przypadku gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Wzór wniosku o odszkodowanie za rynkowy ubytek wartości pojazdu Kliknij poniżej, aby wygenerować gotowy dokument do pobrania Co powinien zawierać wzór wniosku? Z racji tego, że towarzystwa ubezpieczeniowe mają obowiązek pokrycia wszystkich strat materialnych po wypadku, poszkodowani zawsze powinni liczyć na wypłatę odpowiedniej kwoty odszkodowania. Niestety bardzo często tak się nie dzieje i nie dość, że kwoty wypłacanych świadczeń aż w 89% przypadków są zbyt niskie, to wypłata rekompensaty pieniężnej za utratę wartości rynkowej pojazdu jest niemal zawsze pomijana. Dopiero po sporządzeniu odpowiedniego pisma do ubezpieczyciela, należy spodziewać się wypłaty dodatkowego odszkodowania za spadek wartości samochodu. Wniosek o jego przyznanie powinien zawierać przede wszystkim dane poszkodowanego oraz ubezpieczyciela, numer szkody oraz polisy OC sprawcy, podstawowe informacje o uszkodzonym pojeździe oraz numer konta bankowego, na który ma zostać przelana kwota odszkodowania. Jeżeli samochód użytkowany był na zasadzie leasingu, do wniosku należy załączyć specjalną zgodę, wystawioną przez firmę leasingową. Jakie warunki muszą zostać spełnione? Wypłata odszkodowania z tytułu utraty handlowej pojazdu nie zawsze będzie możliwa. Wszystko można wyjaśnić i uzasadnić w bardzo prosty sposób. Przede wszystkim im dłużej eksploatuje się samochód, tym jego rynkowy ubytek wartości jest coraz mniejszy. Właściciel pojazdu po pewnym okresie użytkowania, może spotkać się z sytuacją, w której naprawa uszkodzonego pojazdu przyczyni się do wzrostu jego wartości handlowej, a nie obniżenia. Dlatego też przyjęto, że maksymalny okres eksploatowania samochodu nie może być większy niż 6 lat. Ponadto jego naprawa musi być uzasadniona pod kątem technicznym i ekonomicznym, a więc wtedy, gdy nie doszło do szkody całkowitej. Istotny jest również zakres uszkodzeń. Niewielka kolizja, która skutkować będzie wymianą części mechanicznej lub elementu wyposażenia, nie przyczynia się do utraty wartości handlowej pojazdu. Kwalifikują się do niej przypadki, w których doszło do naruszenia elementów nośnych np. ramy lub elementów nadwozia. Trzeba również dodać, że samochód powinien być utrzymywany w miarę dobrym stanie technicznym. O dodatkowe pieniądze z tytułu utraty wartości rynkowej samochodu można ubiegać się wyłącznie po pierwszym zdarzeniu drogowym, które się do tego kwalifikowało. Nieco inaczej wyglądają kryteria w przypadku samochodów osobowych, które zostały wymienione powyżej oraz motocykli i pojazdów ciężarowych. Przede wszystkim z uwagi na budowę motocykla, uzyskanie dodatkowego odszkodowania będzie możliwe, jeśli doszło do poważnego uszkodzenia ramy nośnej, zbiornika lub elementów oblachowania. W przypadku motocykli mniejszy jest dopuszczalny okres użytkowania i wynosi maksymalnie 3 lata. Okres ten dotyczy również pojazdów ciężarowych. Podstawa prawna uzyskania odszkodowania za utratę wartości rynkowej pojazdu Zgodnie z art. 361 §2 Kodeksu Cywilnego, poszkodowani ubiegający się o świadczenia z polisy OC, mają prawo do uzyskania pełnej rekompensaty za szkody materialne im wyrządzone. Jak ma się do tego utrata wartości pojazdu? W tym celu wystarczy odwiedzić dowolny serwis aukcyjny w Internecie, który oferuje sprzedaż samochodów czy motocykli. Ceny pojazdów powypadkowych – nawet w pełni sprawnych i wyglądem czy stanem technicznym nieodbiegających od pozostałych – zawsze są dużo niższe, niż w przypadku pojazdów bezwypadkowych. A zatem poszkodowany kierowca nawet pomimo naprawy samochodu zgodnie z wymogami technologicznymi producenta, nadal jest stratny finansowo i w dodatku nie ze swojej winy. Przysługuje mu prawo do wypłaty odszkodowania z racji utraty wartości handlowej samochodu. Jeżeli wszystkie niezbędne warunki opisane wcześniej zostały spełnione, zakład ubezpieczeń będzie miał obowiązek wypłacić dodatkowe pieniądze. Utrata wartości handlowej pojazdu - najczęściej zadawane pytania (FAQ): Jak ubezpieczyciel określa utratę wartości handlowej pojazdu? Aby określić utratę wartości handlowej pojazdu, towarzystwa ubezpieczeniowe korzystają z Instrukcji Określania Rynkowego Ubytku Wartości Pojazdów oraz doświadczenia i ekspertyz rzeczoznawców samochodowych Jakie są podstawowe warunki uzyskania dopłaty do odszkodowania za utratę wartości rynkowej pojazdu? Kryteria uzyskania dopłaty do odszkodowania za utratę wartości to: Wiek pojazdu w momencie zdarzenia Pierwsza szkoda na pojeździe, dot. elementów metalowych Naprawa zgodnie z technologią zalecaną przez producenta - w Autoryzowanym Salonie Obsługi Jakie czynniki mogą obniżyć wysokość dopłaty z tytułu utraty wartości handlowej pojazdu? Są to przedewszystkim: Czas użytkowania pojazdu od pierwszej rejestracji Przebieg/stan licznika pojazdu Wartość rynkowa pojazdu w momencie kolizji/zdarzenia drogowego Czy mogę otrzymać odszkodowanie za utratę wartości leasingowanego pojazdu? Tak, możesz otrzymać odszkodowanie za utratę wartości pojazdu w leasingu. Pamiętaj, że z prawnego punktu widzenia właścicielem pojazdu jest leasingodawca, dlatego też musisz wystąpić do niego z wnioskiem o zawarcie umowy cesji - przenieść roszczenie na siebie. Jak napisać wniosek o wypłatę odszkodowania za utratę wartości handlowej pojazdu? Podaj numer szkody oraz nazwę towarzystwa, w jakim ją likwidujesz. Nie zapomnij o wypełnieniu adresu towarzystwa ubezpieczeń. Podaj numer konta, na które ubezpieczyciel powinien przelać odszkodowanie. Określ markę, model pojazdu oraz podaj jego numer rejestracyjny. Podaj dane właściciela pojazdu – imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer kontaktowy Wpisz numer polisy ubezpieczeniowej Podaj datę zdarzenia Uzupełnij przebieg, rocznik pojazdu oraz czas jego użytkowania w latach Potrzebujesz pomocy przy wypełnieniu dokumentów? Zadzwoń po bezpłatną poradę 616 350 050 lub wyślij do nas wiadomość Twoja ocena: 0 Średnia ocena: O wniosek o odszkodowanie występuje właściciel gruntu. Wykonanie operatu szacunkowego rzeczoznawcy majątkowemu zleca jednak urząd. Czy można podważyć wycenę rzeczoznawcy majątkowego w zakresie określania wartości nieruchomości do odszkodowania? Tak, i mogą to wykonać obie strony procedury (właściciel i urząd). Niekiedy zdarza się, że na skutek działań administracyjnych działki gruntu, których jesteśmy właścicielami tracą i to istotnie na wartości np. z uwagi na wprowadzane ograniczenia w ich zabudowie. Przykładami takich działań jest np. dokonywanie zmian w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, czy np. tworzenie obszarów ograniczonego użytkowania wkoło w tego typu sytuacjach przysługują nam jakiekolwiek roszczenia odszkodowawcze? Jak uzyskać w takich sytuacjach odszkodowanie za utratę wartości nieruchomości? Posłużmy się dla przykładu przypadkiem lotniska w Łasku, gdzie na mocy uchwały nr XXIX/379/16 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 25 października 2016 roku w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Łask, utworzono obszar ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Łask. W ramach utworzonego obszaru, wyodrębniono dwie podstrefy A i B. W ramach tych obszarów wprowadzone zostały ograniczenia w zakresie korzystania i ewentualnej rozbudowy tychże z art. 129 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska w związku z ograniczeniem korzystania z nieruchomości jej właściciel - ale także np. użytkownik wieczysty – może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę, która obejmuje również zmniejszenie wartości roszczenie o odszkodowanie z tytułu obniżenia wartości nieruchomości wynika z faktu, iż właściciel nieruchomości będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje np. hałas dobiegający z lotniska. Obniżenie wartości nieruchomości stanowi przy tym wymierną stratę, niezależnie od tego, czy właściciel ją zbył, czy też nie zamierza podjąć w tym kierunku żadnych działań, nieruchomość jest bowiem dobrem o charakterze inwestycyjnym. Dlatego też przyjmuje się, że podmiotom będącymi właścicielami (użytkownikami wieczystymi) nieruchomości na obszarze ograniczonego użytkowania przysługuje odszkodowanie za szkodę pojmowaną bardzo jaki sposób obliczyć wartość szkody, a co za tym idzie należnego odszkodowania? Nie ulega wątpliwości, że w razie sporu sądowego, co do wysokości należnego odszkodowania za utratę wartości nieruchomości, to w sprawie powinien wypowiedzieć się biegły sądowy z zakresu rzeczoznawstwa, którego zadaniem będzie wskazanie wartości powstałej po stronie powodowej szkody. W sprawie będą wymagane wiadomości specjalne, dlatego też samodzielne określenie wartości szkody może ostatecznie doprowadzić do oddalenia powództwa przez sąd, z uwagi na nieudowodnienie przez stronę powodową wysokości dochodzonych roszczeń. Oczywiście w razie wydania opinii przez wnioskowanego biegłego, jeżeli okaże się, że wartość szkody jest większa niż ta, która została wskazana przez nas w pozwie, zawsze istnieje możliwość rozszerzenia się w dochodzeniu odszkodowań i zadośćuczynień. Posiadamy bogate doświadczenie w sprawach odszkodowawczych na ternie całej Polski. Prowadzimy sprawy o odszkodowania z tytułu wypadków komunikacyjnych, z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu śmierci osoby najbliższej, czy z tytułu uszkodzenia bądź kradzieży mienia. Zapraszamy do kontaktu celem uzyskania szczegółów współpracy. Specjalizujemy się w dochodzeniu odszkodowań i zadośćuczynień. Posiadamy bogate doświadczenie w sprawach odszkodowawczych na terenie całej Polski. Prowadzimy sprawy o odszkodowania z tytułu wypadków komunikacyjnych, z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu śmierci osoby najbliższej, czy z tytułu uszkodzenia bądź kradzieży mienia. Zapraszamy do kontaktu celem uzyskania szczegółów współpracy. Co ważne odszkodowanie za zmiany w planie zagospodarowania przestrzennego, przysługuje właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu, który dokona odpłatnego zbycia swojej nieruchomości. Roszczenie o odszkodowanie związane z obniżeniem wartości nieruchomości po uchwaleniu lub zmianie planu miejscowego przedawnia się po upływie 5 latWarszawa, dnia ……………..r. Sąd Rejonowy dla WarszawyWydział … Cywilny1ul. ……Warszawa2 Powód: Jan Kowalskiul. Piękna 125 m. 1300 – 100 Warszawa Pozwany: Towarzystwo Ubezpieczeń……. Akacjowa 13500 – 001 Warszawa Wartość przedmiotu sporu: zł. Pozew o zapłatę. Wnoszę o:1. zasądzenie od pozwanego Towarzystwa Ubezpieczeń…. S..A. na rzecz powoda Jana Kowalskiego kwotę zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 maja 2008 r. do dnia zapłaty,2. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania - według norm przepisanych, Ponadto wnoszę o:3. dopuszczenie dowodu z akt szkodowych pozwanego nr 3256/OC/CLSM/FI/084. dopuszczenie dowodu z dokumentów prywatnych w postaci: 1) wyceny niezależnego rzeczoznawcy ….. z dnia…… , 2) oferty sprzedaży pojazdu ….. z dnia ….. 3) oferty sprzedaży pojazdu ……z dnia….., 4) oferty kupna ….. z dnia…….., 5) oferty kupna ….z dnia………, - na okoliczność utraty wartości pojazdu przed uszkodzeniem i po dopuszczenie dowodu z przesłuchania rzeczoznawcy …. w charakterze świadka na ww. dopuszczenie dowodu z wysłuchania powoda,7. przeprowadzenie rozprawy również pod nieobecność powoda,8. nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności. UZASADNIENIE W dniu 10 marca 2008 r. doszło do wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód powoda marki Ford Mondeo o nr rej. WXZ 678F W kolizji tej uczestniczyli: Jan Kowalski - poszkodowany kierujący pojazdem marki Ford Mondeo oraz Olgierd Szyszko sprawca zdarzenia kierujący pojazdem Fiat Duplo o nr rej. KTN 1801. Na miejsce zdarzenia została wezwana Policja, która wskazała jako sprawcę kolizji kierującego Fiatem Duplo. Sprawca przyjął mandat karny oraz złożył oświadczenie, w którym przyznał się do spowodowania kolizji przekazując poszkodowanemu oświadczenie w tym zakresie. Olgierd Szyszko zawarł umowę ubezpieczenia w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego za szkody związane z ruchem tego pojazdu i posiadał polisę OC u pozwanego Towarzystwa Ubezpieczeń ………. o nr OC/00012498/2008. Poszkodowany niezwłocznie zgłosił u pozwanego szkodę celem jej likwidacji z polisy OC sprawcy – Olgierda Szyszko. Dowód: akta szkodowe postępowania likwidacyjnego pozwanego nr 3256/OC/CLSM/FI/08. Poszkodowany zlecił naprawę samochodu wskazanemu przez ubezpieczyciela autoryzowanemu warsztatowi naprawczemu prowadzonemu przez ASO Warszawa przy ul. 17-tego stycznia 34 przy użyciu oryginalnych części zamiennych. Zakład naprawczy, po wykonaniu naprawy przedmiotowego samochodu, wystawił w dniu 4 kwietnia 2008 r. r. fakturę VAT. Koszty naprawy zostały przez pozwanego pokryte. Dowód: akta szkodowe jw. Pojazd został zakupiony przez powoda w dniu 2 października 2006 r. u autoryzowanego przedstawiciela marki FORD, jako samochód nowy. Samochód do dnia wypadku był używany przez 17 miesięcy. Wszelkie wymagane gwarancją serwisy były przeprowadzane w autoryzowanej stacji. Pojazd do daty kolizji nie miał żadnych uszkodzeń, był pojazdem absolutnie bezwypadkowym. Samochód po naprawie uzyskał pewną sprawność techniczną, co potwierdza przegląd techniczny, odnotowany w dowodzie rejestracyjnym. W dniu 5 kwietnia 2008 r. powód po zapoznaniu się z ofertami sprzedaży podobnego samochodu o podobnym przebiegu i wyposażeniu w specjalistycznej prasie oraz w internecie -wystawił ofertę sprzedaży pojazdu. Następnego dnia zjawił się pierwszy kupiec, który po szczegółowym obejrzeniu pojazdu wskazał, że pojazd był naprawiany i może za niego zaoferować kwotę niższą od średnich cen za podobne pojazdy. Sytuacja taka powtórzyła się kilkukrotnie. Dowód: oferty sprzedaży pojazdów o podobnych parametrach technicznych,oferty kupna pojazdu powoda. Biorąc pod uwagę oferty kupna powód uznał, że nie cała szkoda została naprawiona i w dniu 14 kwietnia 2008 r. zwrócił się do pozwanego z żądaniem wypłaty kwoty 12 600 zł. tytułem odszkodowania za utraconą wartość handlową pojazdu. Pozwany odmówił wypłaty, wskazując że odszkodowanie w pełnej wysokości zostało zrealizowane. Dowód: wezwanie do zapłaty za utraconą wartość handlową pojazdu z dnia…,odpowiedź ubezpieczyciela z dnia… . Z uwagi na odmowę wypłaty świadczenia powód wystąpił do stowarzyszenia niezależnych rzeczoznawców samochodowych o sporządzenie ekspertyzy w przedmiocie oceny stanu technicznego pojazdu oraz odpowiedź na pytanie, czy pojazd wskutek wypadku utracił na wartości handlowej (i jeżeli tak to wskazać o ile). Opinia sporządzona przez rzeczoznawcę wskazuje, że pojazd po naprawie odzyskał pewną sprawność techniczną, jednakże warsztat samochodowy nie był w stanie wykonać prac blacharskich i lakierniczych na takim poziomie, jak producent samochodowy. Potwierdził również, że ślady naprawy są łatwe do zidentyfikowania przez specjalistów. Wskazał również, iż po naprawie można dostrzec szczeliny technologiczne pomiędzy krawędziami drzwi po prawej stronie, luz lewych przednich drzwi, deformację podwozia wynikającą z przesunięcia podłogi, odkształcenie dachu oraz zauważalne nieprawidłowości położenia powłoki lakierniczej. W konkluzjach rzeczoznawca wskazał, że przez to, że pojazd był naprawiany, stracił on na wartości względem analogicznego pojazdu nie uczestniczącego w kolizji. Rzeczoznawca powołując się na stosowany przez ubezpieczyciela cennik oraz aktualne notowania giełdowe wskazał, że wartość rynkowa samochodów Ford Moneto rok 2006 o pojemności skokowej silnika l i wyposażeniu takim, jak samochód powoda, wynosi od zł do zł. Wartość samochodu po dokonaniu naprawy przez ASO wynosiła 80 % wartości pojazdu należącego do powoda, tj. zł. Szacunkowa zatem wartość szkody – w postaci utraconej wartości handlowej wynosi zł, tj. stanowi kwotę dochodzoną pozwem. Dowód: opinia rzeczoznawcy z dnia…,przesłuchanie rzeczoznawcy w charakterze świadka. W oparciu o opinię rzeczoznawcy powód ponownie wystąpił o zapłatę tytułem utraty wartości handlowej pojazdu kwoty zł. Ubezpieczyciel ponownie odmówił wypłaty odszkodowania. Zdaniem powoda odmowa wypłaty odszkodowania z tytułu utraty wartości handlowej przez ubezpieczyciela jest niezasadna, zaś roszczenie powoda powinno zostać spełnione. Zdaniem powoda podstawa oraz zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego wskazane są w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. nr 124 poz. 1152) oraz – na podstawie art. 22 ww. ustawy - w kodeksie cywilnym. Tym samym należy uznać, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdą przepisy kodeksu cywilnego w kwestiach dotyczących uprawnień poszkodowanego oraz wysokości odszkodowania, w szczególności norma art. 361 kc wskazująca, że zobowiązany do naprawienia szkody powinien pokryć wszelkie koszty pozostające w związku przyczynowym ze szkodą. Tym samym dochodzona pozwem kwota stanowi wartość szkody w rozumieniu art. 361 kc i wynika z różnicy, jaką stanowi wartość pojazdu ze stanu sprzed zdarzenia oraz po jego naprawie. Dyspozycja art. 361 kc wskazuje, iż prawo polskie statuuje zasadę pełnego odszkodowania. Oznacza to, iż w razie zaistnienia szkody zobowiązany do jej naprawienia ponosi odpowiedzialność za wszelkie koszty z tego powodu wynikłe, a więc nie tylko straty realnie poniesione (rzeczywiste koszty naprawy), lecz także inny poniesiony przez poszkodowanego uszczerbek. Priorytetowa zasada pełnego odszkodowania oznacza zatem obowiązek naprawienia pełnej i pozostającej w związku przyczynowym ze zdarzeniem szkody poniesionej szkody w majątku poszkodowanego przez ubezpieczyciela. Zgodnie z tym założeniem ubezpieczyciel powinien ponieść nie tylko koszty naprawy wszelkich, uzasadnionych wydatków w celu przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu sprzed szkody, lecz również ewentualną utratę wartości handlowej pojazdu. Skoro zatem szkodę w rozumieniu art. 361 stanowi różnica między stanem majątkowym poszkodowanego, który powstał po zdarzeniu szkodowym a stanem, jaki by istniał gdyby zdarzenie nie nastąpiło uznać należy, że gdy naprawa samochodu nie może doprowadzić do odtworzenia wartości, jaką samochód miał przed wypadkiem, to różnica wartości jest elementem szkody. Za prawidłowością przedstawionego powyżej wnioskowania przemawiają również argumenty wskazane w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2001 r. (sygn. akt. III CZP 57/01), w której Sąd podkreślił, że „przy określaniu miernika wartości rzeczy nieuzasadnione jest przeciwstawianie cen, które mogą być uzyskane przy jej zbywaniu i nabywaniu. Oczywiście, jednostkowe ceny takich samych samochodów mogą się różnić, jednakże podstawą ustalenia wartości rzeczy będącej przedmiotem powszechnego obrotu nigdy nie jest jednostkowa cena, która może wynikać z zupełnie przypadkowych okoliczności. Podstawą ustalenia wartości powinna być średnia cen. Anachronizmem wydaje się przyjmowanie różnych sposobów określania wartości takich samych rzeczy, w zależności od tego, czy są przeznaczone do normalnego używania i korzystania przez właściciela, czy też są przeznaczone do zbycia. W warunkach gospodarki rynkowej każda rzecz mająca wartość majątkową może być w każdym czasie przeznaczona na sprzedaż. Zbycie rzeczy jest takim samym uprawnieniem właściciela jak korzystanie z niej, wobec czego traci także znaczenie odróżnianie wartości użytkowej rzeczy od jej wartości handlowej. Miernikiem wartości majątkowej rzeczy jest pieniądz, a jej weryfikatorem rynek. Rzecz zawsze ma taką wartość majątkową, jaką może osiągnąć na rynku. Z przepisu art. 361 § 2 wynika zatem obowiązek pełnej kompensacji szkody. Wartość samochodu po jego naprawie to nic innego, jak jego wartość rynkowa. Ponieważ wartość ta w wyniku uszkodzenia, choć później wyeliminowanego, zmalała w stosunku do tej, jaką pojazd ten miałby na rynku, gdyby nie został uszkodzony, to kompensata powinna obejmować nie tylko koszty naprawy, ale także tę różnicę wartości”. Mając na uwadze powyższe rozważania oraz powołane przepisy, żądanie pozwu jest zasadne. Wniosek o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności powód argumentuje treścią przepisu art. 333 § 3 Załączniki: odpis pozwu, 1) wycena niezależnego rzeczoznawcy ….. z dnia …., 2) oferty sprzedaży pojazdu ….. z dnia ….., 3) oferty sprzedaży pojazdu ……z dnia……, 4) oferty kupna …..z dnia……., 5) oferty kupna …….z dnia…… 6) dowód uiszczenia opłaty sądowej3 1 Sąd Rejonowy jest właściwy w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu (wartość dochodzonego roszczenia) nie przekracza kwoty zł. W przypadku gdy wartość przedmiotu sporu jest wyższa niż kwota zł, właściwy do rozpoznania sprawy jest Sąd Okręgowy. 2 Ogólna właściwość miejscowa Sądu wynika z kodeksu postępowania cywilnego i jest to miejsce zamieszkania (siedziby) pozwanego. Jednakże na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. nr 124 poz. 1152 ze zm.) powództwo o roszczenie wynikające z umów ubezpieczeń obowiązkowych lub obejmujące roszczenia z tytułu tych ubezpieczeń można wytoczyć bądź według przepisów o właściwości ogólnej, bądź przed sąd właściwy dla miejsca zamieszkania lub siedziby poszkodowanego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia. W przypadku wskazania innego Sądu niż ogólna właściwość miejscowa należy wskazać w pozwie (w uzasadnieniu) ww. podstawę prawną. 3 W spawach o roszczenia majątkowe podstawowy wpis sądowy wynosi 5 % wartości przedmiotu sporu. Może być on uiszczony bądź na rachunek bankowy sądu, bądź bezpośrednio w kasie sądu albo znaczkami opłaty sądowej.Oprócz przyczynienia się poszkodowanego do zaistnienia szkody lub do zwiększenia rozmiarów już powstałej, istotna jest kwestia przedstawienia roszczeń. O odszkodowanie można ubiegać się, gdy są spełnione trzy przesłanki odszkodowawcze. Pierwszą jest faktyczne powstanie szkody, druga występuje, gdy pomiędzy zdarzeniem Autor: Barbara Zając Data: 17-09-2019 r. Kontynuując tematykę ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości w niniejszym artykule chcę przedstawić kwestie związane z odszkodowaniem za dokonane ograniczenie. Omówię w nim kwestie związane z charakterem odszkodowania, jego składnikami, a także zagadnienia proceduralne związane z jego krokiem w określeniu dopuszczalności ustalenia odszkodowania jest wskazany w art. 124 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami (dalej: ugn), obowiązek gestora sieci do przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego. Dopiero, kiedy przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego nie jest możliwe lub powoduje nadmierne trudności lub koszty, wówczas możliwe jest ustalenie należnego odszkodowania (art. 128 ust. 4 ugn).Dlatego podmiot, na rzecz którego ustanowiono ograniczenie w korzystaniu (gestor) powinien podjąć działania w celu przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego po zakończeniu na niej prac..Kolejnym warunkiem ustalenia odszkodowania jest wydanie decyzji na podstawie art. 124 ust. 1 ugn przed faktycznym zajęciem nieruchomości. Organ nie ma podstaw prowadzić postępowania jeżeli szkody powstałe na nieruchomości albo nie były wynikiem legalnego działania podmiotu, któremu udzielono zezwolenie (np. powstały przed wydaniem decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości) albo nieruchomość została przywrócona do stanu co wprost nie wynika z przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami przyjmuje się, że ustalenie wysokości odszkodowania z tytułu ograniczenia sposobu korzystania możliwe jest dopiero po zakończeniu prac na nieruchomości, gdyż dopiero wówczas jest możliwość określenia wartości wszelkich powstałych szkód oraz do ustalenia czy doszło do zmniejszenia wartości nieruchomości (por. wyrok NSA z dnia 19 lutego 2014 r., sygn. akt I OSK 1607/12).[1]Przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniegoPrzywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego polega w szczególności na: zasypaniu wykopów, uprzątnięciu z nieruchomości materiałów budowlanych czy też resztek ziemi pozostałych po prowadzonych pracach budowlanych, zahumusowaniu nieruchomości, przeprowadzeniu rekultywacji - w przypadku gruntów przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego nie polega na usunięciu wybudowanej infrastruktury, dla posadowienia której ograniczono sposób korzystania z nieruchomości lecz elementów, które są zbędne dla jej prawidłowego funkcjonowania. Również nie można uznać, że nieruchomość została przywrócona do stanu poprzedniego jeśli wykonano ww. czynności, ale jednocześnie ograniczono sposób korzystania z nieruchomości. Odszkodowanie należne jest zatem w takim zakresie, w jakim nie przywrócono nieruchomości do stanu poprzedniego.[2] Z kolei nieprzywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego powoduje obowiązek ustalenia odszkodowania. Roszczenie o ustalenie odszkodowania z tytułu ograniczenia sposobu korzystania nie ulega przedawnieniu.[3]Postępowanie administracyjnePrzedmiotowe postępowanie powinno być wszczynane z urzędu[4]. W praktyce jednak jest wszczynane na wniosek właściciela (użytkownika wieczystego) lub gestora. Jednocześnie podmioty te są stronami postępowania, tj. właściciel (a w przypadku ograniczenia korzystania prawa użytkowania wieczystego – użytkownik wieczysty)[5] są beneficjentami odszkodowania zaś gestor jest jego płatnikiem (art. 132 ust. 6 ugn). W przeważającej większości spraw będą to te same podmioty, które były stronami decyzji ograniczającej sposób korzystania z postępowania może być jednak nie tylko właściciel nieruchomości w dacie ograniczenia praw lecz także jego następca prawny na mocy sukcesji uniwersalnej, np. spadkobierca (por. wyrok NSA z dnia 31 stycznia 2019 r., sygn. akt I OSK 972/17) ewentualnie syngularnej np. z zawartej umowy wynika, że poprzedni właściciel nieruchomości scedował na rzecz jej nabywcy uprawnienie do dochodzenia odszkodowania z tytułu ograniczenia prawa własności nieruchomości w części, w jakiej została ona zajęta pod urządzenia infrastruktury energetycznej (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 9 października 2017 r., sygn. akt IV SA/Wa 1322/17).Roszczenie o zapłatę odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość (za ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości) nie jest jednak skuteczne względem każdego właściciela nieruchomości, bowiem nie ma charakteru roszczenia obciążającego nieruchomość i niedopuszczalne jest domaganie się odszkodowania przez każdego z kolejnych nabywców nieruchomości (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie I SA/Wa 80/12, wyrok WSA w Warszawie z dnia 9 października 2017 r., sygn. akt IV SA/Wa 1322/17).Generalnie przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami dotyczące ustalenia odszkodowania z tytułu ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości nie przewidują możliwości ustalenia jego wysokości pomiędzy zainteresowanymi stronami poza postępowaniem administracyjnym, np. w drodze porozumienia. W odróżnieniu jednak od postępowania wywłaszczeniowego, w którym w art. 118 ust. 2 ugn wprost wykluczono możliwość zawarcia ugody administracyjnej, w tego rodzaju sprawach orzecznictwo dopuściło możliwość ustalenia odszkodowania na drodze ugody administracyjnej zgodnie z trybem określonym w tej ustawie i Kodeksie postępowania administracyjnego (por. wyrok NSA z dnia 19 lutego 2014 r., sygn. akt I OSK 1607/12).Organem właściwym do ustalenia odszkodowania jest starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej a organem wyższego stopnia – wojewoda. Przy czym zastosowanie znajdzie tu też art. 124 ust. 8 ugn wskazujący na obowiązek wyłączenia się z tych spraw prezydenta miasta na prawach powiatu sprawującego funkcję starosty, w sytuacji gdy stroną postępowania jest powiat lub ustalenia odszkodowania stanowi operat szacunkowy sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego (art. 130 ust. 2 ugn). Jest to wyłączny dowód pozwalający na ustalenie zakresu szkód. Podkreślić należy, że to organ, na podstawie przepisu art. 128 ust. 4 ugn określa wysokość należnego odszkodowania. Na nim też ciąży obowiązek określenia stanu faktycznego sprawy, w tym zakresu szkód powstałych na nieruchomości. Rzeczoznawca majątkowy natomiast, jako biegły, sporządza opinię, która jako środek dowodowy służy mu za podstawę ustalenia należnego odszkodowania. Organ ma jednak obowiązek weryfikacji przedłożonego mu opracowania, zgodnie z art. 7, 77 i 80 odszkodowaniaW myśl art. 128 ust. 4 ugn odszkodowanie powinno odpowiadać wartości poniesionych szkód. Jeżeli wskutek tych zdarzeń zmniejszy się wartość nieruchomości, odszkodowanie powiększa się o kwotę odpowiadającą temu wskazuje, że wysokość odszkodowania za szkody wynikłe z ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości powinna obejmować dwa elementy: wartość poniesionych szkód oraz zmniejszenie wartości nieruchomości wskutek trwałego usytuowania na niej urządzeń przesyłowych (por. wyrok WSA w Białymstoku z dnia 8 grudnia 2015 r., sygn. akt II SA/Bk 436/15).Uszczegółowieniem zasad określania wartości poniesionych szkód na nieruchomości oraz określania zmniejszenia wartości nieruchomości, o których mowa w art. 128 ust. 4 ugn zawiera § 43 Rozporządzenia Rady Ministrów z 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego, dalej: sposobu ustalenia odszkodowania z tytułu ograniczenia sposobu korzystania w akcie rangi ustawowej, tj. ustawie o gospodarce nieruchomościami oraz rozporządzeniu wykonawczym pozwala na uznanie, że szkoda ustalana w postępowaniu administracyjnym nie może być wyliczana w ten sam sposób, jak wyliczane jest wynagrodzenie w postępowaniu cywilnym w sytuacji ustanowienia służebności przesyłu (por. wyrok NSA z dnia 6 czerwca 2018 r., sygn. akt I OSK 89/18). Nie ma zatem podstaw, wobec pełnej regulacji sposobu ustalenia odszkodowania, do odpowiedniego stosowania przepisów Kodeksu cywilnego (por. wyrok NSA z dnia 6 czerwca 2018 r. sygn. akt 141/18). Odszkodowanie ustalane w postępowaniu administracyjnym nie obejmuje więc rekompensaty za zgodę właściciela na funkcjonowanie linii energetycznej, z tytułu wpisania obciążenia do księgi wieczystej, czy też z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości. Co nie oznacza jednak, iż nie powinno uwzględnić ewentualnego zmniejszenia wartości nieruchomości z tytułu wpisania takiego obciążenia do księgi wieczystej (por. wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 8 stycznia 2019 r., sygn. akt II SA/Bd 68/18, podobnie wyrok WSA w Białymstoku z 27 czerwca 2017 r., II SA/Bk 224/17).Odszkodowanie to jednak, wbrew wszelkim wątpliwościom ma charakter cywilnoprawny i jest ustalane w sposób charakterystyczny dla odszkodowań, o których mowa w prawie cywilnym, tj. powinno odpowiadać różnicy między stanem obecnym, a stanem hipotetycznym, który by istniał, gdyby nie zdarzenie będące źródłem szkody oraz powinno rekompensować jedynie te szkody, które pozostają w związku przyczynowym ze zdarzeniem je wywołującym (por. wyrok WSA w Olsztynie z dnia 21 marca 2019 r., sygn. akt II SA/Ol 131/19 oraz wyrok NSA z dnia 21 lutego 2003 r. sygn. akt I SA 1774/01).Dlatego też odszkodowanie ustalane na podstawie wskazanego powyżej przepisu nie umożliwia ustalenia odszkodowania za szkody powstałe na nieruchomości przed okresem jej czasowego zajęcia i po nim, z wyjątkiem szkód powstałych na skutek prowadzonych po tym okresie działań zmierzających do przywrócenia stanu nieruchomości sprzed jej zajęcia. Szkody powstałe przed czasowym zajęciem nieruchomości lub po nim mogą być rozliczane w trybie cywilnoprawnym – na podstawie umowy lub dochodzone przed sądem cywilnym (por. wyrok NSA z 15 grudnia 2017 r., sygn. akt I OSK 1496/17).Kwestią nasuwającą wiele wątpliwości, związaną z ustaleniem odszkodowania z tytułu ograniczenia sposobu korzystania jest możliwość uwzględnienia w jego wysokości wynagrodzenia wynikającego z samego obowiązku udostępnienia nieruchomości. Niejednokrotnie w praktyce spotkałam się z uwzględnianiem tego składnika w operatach szacunkowych sporządzanych w toku postępowania przez biegłych rzeczoznawców majątkowych. Nie jest to jednak działanie prawidłowe. Jak zaznaczono na wstępie, obowiązek udostępnienia nieruchomości wynika z legalnego działania administracji a zarówno ustawa o gospodarce nieruchomościami jak i rozporządzenie precyzyjnie określają jego składniki. Wynagrodzenie jest składnikiem odszkodowania ustalanego np. na podstawie art. 124b ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami lecz nie jest składnikiem odszkodowania ustalanego na podstawie art. 128 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami (wyrok WSA w Poznaniu z dnia 17 listopada 2016 r., sygn. akt II SA/Po 748/16).Stan nieruchomościPrawidłowe ustalenie zakresu szkód i związanej z tym wysokości odszkodowania uzależnione jest od prawidłowego ustalenia stanu nieruchomości. W § 43 ust. 1 i 2 rozporządzenia wskazano, że podstawą ustalenia odszkodowania jest porównanie stanu nieruchomości ustalonego na dzień wydania decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości oraz na dzień zakończenia działań na nieruchomości. Stan nieruchomości powinien zostać należycie przy tym udokumentowany, np. protokołami sporządzonymi przez gestora sieci czy też działającego w jego imieniu wykonawcę na każdą z wyżej wskazanych dat. Definicję stanu nieruchomości określa art. 4 pkt 17 ugn, zgodnie z którym przez stan nieruchomości należy rozumieć stan zagospodarowania, stan prawny, stan techniczno-użytkowy, stopień wyposażenia w urządzenia infrastruktury technicznej, a także stan otoczenia nieruchomości, w tym wielkość, charakter i stopień zurbanizowania miejscowości, w której nieruchomość jest położona. W celu prawidłowego ustalenia stanu zagospodarowania nieruchomości należy ustalić stan zagospodarowania nieruchomości oraz jej przeznaczenie określone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W przypadku, kiedy dana nieruchomość nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego należy ustalić jej przeznaczenie w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz czy dla nieruchomości wydano decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W przypadku braku ww. dokumentów dla nieruchomości należy ustalić jej faktyczny sposób korzystania (art. 154 ugn).W zakresie ustalanej wartości spadku nieruchomości należy uwzględnić także istniejącą dotychczas infrastrukturę techniczną. Jak przyjmuje się w orzecznictwie dotychczas znajdująca się na nieruchomości infrastruktura stanowi element stanu nieruchomości, który winien być uwzględniony w operacie. Bez znaczenia pozostaje przy tym kwestia demontażu ww. linii, zaś ustalenia co do stanu i przeznaczenia nieruchomości winny być czynione nie na dzień rozpoczęcia prac przy budowie nowej linii, lecz na dzień pozbawienia lub ograniczenia praw (por. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 25 stycznia 2017 r. sygn. akt II SA/Po 749/16). Analogicznie należy uwzględniać dotychczas na nieruchomości funkcjonujące gazociągi, wodociągi należy, że w ww. wyroku WSA zakwestionował ustalenie stanu nieruchomości na dzień rozpoczęcia prac, jednakże pomocniczo dzień ten pozwala ustalić zakres szkód tymczasowych. Przykładowo, jeśli na nieruchomości w dniu wydania decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości uprawiane było zboże, a wykonawca rozpoczął prace na nieruchomości po zebraniu plonów, wówczas właściciel nieruchomości nie poniósł szkody w uprawach, zatem odszkodowanie za plony nie powinno zostać uwzględnione w jego zakres szkody poprzez porównanie dwóch stanów nieruchomości powinno uwzględniać się także ograniczenia związane z budowaną infrastrukturą wskazane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Odszkodowanie jest bowiem ustalane za szkodę związaną z realizacją inwestycji, a nie z objęciem nieruchomości planem miejscowym. Instrumentem prawnym wykazującym różnicę w wartości nieruchomości pomiędzy jej stanem przed zmianą bądź uchwaleniem nowego planu zagospodarowania przestrzennego i po dokonaniu tej zmiany jest renta planistyczna ustala na podstawie art. 36 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Z kolei zmniejszenie wartości nieruchomości, o którym mowa w art. 128 ust. 4 ugn, nie powinno być utożsamiane z ograniczeniem możliwości inwestycyjnych wynikających ze wskazań miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (por. wyrok NSA z 6 czerwca 2018 r., sygn. akt I OSK 141/18).Elementy odszkodowaniaOdszkodowanie z tytułu ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości składa się z odszkodowania ustalonego za szkody tymczasowe i trwałe odnoszą się do tych sytuacji, gdy w wyniku zdarzeń szkodzących nastąpi trwały ubytek składnika majątkowego (np. zniszczone drzewa owocowe) albo nastąpi trwały spadek wartości elementów majątku poszkodowanego (np. zakaz zabudowy, reglamentacja upraw). Występują one przez cały okres istnienia infrastruktury na nieruchomości i wpływają, oprócz utraty pożytków z nieruchomości, także na obniżenie jej wartości. Szkody te są wynikiem ograniczenia w sposobie korzystania z nieruchomości, spowodowanego ustanowieniem pasa gruntu o ograniczonym sposobie użytkowania oraz lokalizacją naziemnych urządzeń infrastruktury technicznej.[7] Badana jest ona pod kątem wystąpienia elementów w § 43 ust. 3 rozporządzenia, tj. czy na skutek realizacji inwestycji doszło do zmiany warunków korzystania z nieruchomości, zmiany przydatności użytkowej nieruchomości oraz trwałego ograniczenia w sposobie korzystania z czym nie zawsze zmniejszenie wartości nieruchomości będzie odnosić się do całej nieruchomości. Wręcz przeciwnie, co do zasady będzie ono liczone dla powierzchni nieruchomości w stosunku, do której ograniczono sposób korzystania. Inne sytuacje będą wyjątkowe (wyrok NSA z dnia 4 października 2016 r., sygn. akt I OSK 897/16).Elementem szkody trwałej, związanej z koniecznością udostępniania przez właściciela nieruchomości w związku z konserwacją i usuwaniem awarii posadowionych urządzeń jest współkorzystanie. Dotyczy ono wspólnego korzystania przez właściciela nieruchomości i gestora z obszaru nieruchomości, na którym ograniczono sposób jego korzystania. Każdy z tych podmiotów ma prawo bowiem korzystać 24 godziny na dobę z ww. obszaru w jednakowym stopniu. Nie ma przy tym znaczenia w jaki sposób gestor będzie realizować swoje prawo, czy faktycznym wejściem na nieruchomość czy też np. za pomocą powszechnie wykorzystywanych obecnie dronów. Przyjmuje się, że ten element odszkodowania z tytułu ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości, choć ustalanym w drodze decyzji administracyjnej, odpowiada w pewnym zakresie konstrukcji służebności przesyłu (por. wyrok WSA w Szczecinie z dnia 22 lutego 2018 r., sygn. akt II SA/Sz 1417/17).Szkody tymczasowe to szkody trwające przez czas zajęcia nieruchomości na potrzeby wykonania czynności związanych z posadowieniem infrastruktury przesyłowej albo występujące nadal przez jakiś czas po zakończeniu prac na nieruchomości, np. straty w produkcji rolnej, sadowniczej, stanowisko prezentuje M. Gdesz w publikacji Aspekty prawne i ekonomiczne administracyjnego ograniczenia korzystania z nieruchomości, Olsztyn 2016, str. 128. W praktyce jednak, w przypadku wszczęcia postępowania w przedmiocie ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości przed zakończeniem prac, organy zawieszają je do momentu ich zakończenia celem ustalenia w postępowaniu wszelkich szkód powstałych na nieruchomości a związanych z prowadzonymi pracami. Zgodzić się jednak należy, że możliwe byłoby choć część szkód ustalić przed zakończeniem prac – obszar zajęcia powinien być zgodny z decyzją ograniczającą, podobnie jak szczegółowy przebieg infrastruktury (ewentualnie z decyzji o pozwoleniu na budowę). Również posiadając wiedzę o stanie nieruchomości oraz rodzaju budowanej infrastruktury da się określić w miarę precyzyjnie rozmiar szkód, zwłaszcza dotyczący zmniejszenia wartości Gdesz (red.) Aspekty prawne i ekonomiczne administracyjnego ograniczenia korzystania z nieruchomości, Olsztyn 2016, str. str. 127, uchwała NSA z dnia 20 października 1997 r., sygn. akt OPS 5/ Pęchorzewski (red.) Gospodarka nieruchomościami. Komentarz do art. 124, teza zawierania ugód administracyjnych zachęca także M. Gdesz w publikacji Aspekty prawne i ekonomiczne administracyjnego ograniczenia korzystania z nieruchomości, Olsztyn 2016, str. Dąbek, Monika Nowakowska, Piotr Zamroch. Wybrane zagadnienia wyceny nieruchomości o problematyka prawna, ekonomiczna i przestrzenna związana z infrastrukturą techniczną. Replika 2015, str. prawna: Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: z 2018 r. poz. 2204 ze zm.) Rozporządzenie Rady Ministrów z 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego ( z 2004 r. nr 207, poz. 2109, ze zm.). Zobacz także: Kropla wiedzy o przyłączach wodociągowych Zasady sytuowania budynków przy działkach drogowych Sytuowanie obiektów małej architektury, tablic i urządzeń reklamowych, ogrodzeń
Właściciel nieruchomości, który wnosi ją aportem do spółki, ma prawo do odszkodowania z tytułu obniżenia jej wartości spowodowanej zmianą planu zagospodarowania przestrzennego. Tak
Naprawa pojazdu po kolizji czy wypadku pozostawia ślady, które mogą skutecznie odstraszyć potencjalnych kupców. Jeżeli po zdarzeniu drogowym Twój samochód musiał zostać odstawiony do mechanika, z polisy OC sprawcy możesz ubiegać się o wypłatę kwoty, która będzie rekompensatą za utratę wartości handlowej tego artykułu dowiesz się:Każdy samochód, nawet po drobnej stłuczce, traci na wartości. Osoby zamierzające kupić pojazd z rynku wtórnego często już na etapie jego poszukiwań wykluczają auta powypadkowe. Przyczyna jest prozaiczna – kupcy obawiają się ujawnienia z czasem wad, których usunięcie będzie bardzo kosztowne. To z kolei powoduje, że właściciele pojazdów powypadkowych muszą obniżyć cenę, aby zainteresować potencjalnych kupców swoją ofertą. Tę stratę powinno im wyrównać odszkodowanie z tytułu utraty wartości handlowej OC już od 348zł! Bez wychodzenia z domuCeny OC w 5 minutOferty 14 towarzystw ubezpieczeniowychPomoc 200 agentówJak należy rozumieć sformułowanie „utrata wartości handlowej pojazdu”? To po prostu ubytek w rynkowej wartości pojazdu po naprawie - wartość auta jest ona niższa niż przed kolizją czy wypadkiem. Jak można przeczytać w jednym z wyroków odnoszących się do utraty wartości pojazdu „to normalne zjawisko na rynku w gospodarce wolnorynkowej”.Naprawa pojazdu nawet w renomowanym warsztacie samochodowym nie zapobiegnie utracie wartości handlowej samochodu. Mimo że po naprawie auto będzie technicznie sprawne, to jego wartość rynkowa będzie niższa. Ma to bezpośredni związek z tym, że osoby poszukujące pojazdu z rynku wtórnego chętniej wybierają pojazdy poszkodowany kierowca nie był stratny, odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela powinno pokryć nie tylko koszty naprawy pojazdu, ale również uwzględnić utratę jego wartości handlowej. Obniżenie wartości samochodu jest uznawane za szkodę, którą ponosi poszkodowany w wyniku kolizji czy Pani Anna została poszkodowana w kolizji drogowej. Kobieta planowała sprzedaż swojego samochodu. Niestety, stłuczka utrudnia jej zbycie pojazdu – informacja o tym, że brał on udział w kolizji drogowej, zniechęca potencjalnych kupców. Ostatecznie pani Ani udało się sprzedać samochód, ale za o wiele niższą cenę niż pierwotnie wartości handlowej pojazdu – co mówią przepisy?W 2020 r. w Polsce doszło do 23 540 wypadków drogowych. Każdemu poszkodowanemu kierowcy z OC sprawcy należy się odszkodowanie za straty materialne. Jeżeli w następstwie zdarzenia doszło do uszkodzenia pojazdu, to poszkodowany ma prawo żądać:Pokrycia kosztów naprawy pojazdu (przywrócenia auta do stanu sprzed zdarzenia) lub zapłaty odpowiedniej różnicy wartości pojazdu przed wypadkiem i po naprawie – o czym z reguły należy przypomnieć ubezpieczeniowe ustalając wysokość odszkodowania, powinny uwzględnić utratę wartości handlowej pojazdu, gdy ma ona miejsce. Taką wytyczną Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) umieściła w opracowanej w 2014 r. publikacji dla ubezpieczycieli – „Wytyczne dotyczące likwidacji szkód z ubezpieczeń komunikacyjnych”.Obowiązek naprawienia szkód wynika z art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego – „[…] naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody nie wyrządzono”.Stanowisko, że poszkodowanemu kierowcy należy się odszkodowanie za utratę wartości rynkowej pojazdu, zajął również Sąd Najwyższy. W uchwale z dnia 12 października 2001 r. (sygn. akt III CZP 57/01, OSNC 2002/5/57) stwierdził on, że „Odszkodowanie za uszkodzenie samochodu może obejmować oprócz kosztów jego naprawy także zapłatę sumy pieniężnej, odpowiadającej różnicy między wartością tego samochodu przed uszkodzeniem i po naprawie”.Kiedy ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie za utratę wartości handlowej auta?Wynikiem kolizji drogowej może być szkoda częściowa lub całkowita. Gdy naprawa pojazdu jest uzasadniona ekonomicznie, jej koszt pokrywany jest z polisy OC sprawcy. W przypadku szkody całkowitej ubezpieczyciel wypłaca równowartość pojazdu (zostaje ona wyliczona na dzień wypadku) pomniejszoną o wartość wraku. Po stwierdzeniu szkody częściowej właściciel pojazdu ma prawo do odszkodowania za utratę wartości handlowej. Istnieją też inne warunki, jakie trzeba spełnić:Od szkody nie minęło więcej niż 3 lata. W przeciwnym razie doszło do przedawnienia – żądanie poszkodowanego zostanie jest w dobrym stanie, a okres jego eksploatacji nie przekracza określonego wieku. Jednak nie w każdej sytuacji wiek auta jest kluczowy dla wypłaty dotyczy części metalowych pojazdu. Nie szacuje się utraty wartości handlowej w pojazdach, w których doszło do uszkodzenia np. zespołów momencie zdarzenia samochód nie był pojazdem powypadkowym. Jeżeli w aucie doszło już wcześniej do uszkodzenia elementów metalowych, to poszkodowanemu również nie będzie należało się odszkodowanie za utratę został naprawiony. Sąd Rejonowy w Legnicy w wyroku z dnia 18 września 2009 r. (sygn. akt IC 115/09) wskazał, że ubytek wartości pojazdu można wyliczyć dopiero po naprawie ubezpieczyciel wypłacił odszkodowanie z tytułu utraty wartości handlowej pojazdu, poszkodowany musi złożyć ma znaczenia, w jakiej firmie poszkodowany kupił ubezpieczenie OC. Każda polisa – o ile zostały spełnione warunki – umożliwia poszkodowanemu staranie się o cały szereg świadczeń, w tym o odszkodowanie za utratę wartości handlowej pojazdu. Dzieje się tak dlatego, że zakres ochrony polisy OC został uregulowany w ustawie, której zapisy musi respektować każdy ubezpieczyciel. To również powód, dla którego przed zakupem OC warto porównać ceny i wybrać najtańszą ofertęStefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w ubezpieczyciele informują o możliwości uzyskania odszkodowania za utratę wartości handlowej pojazdu?Mimo że firmy ubezpieczeniowe doskonale zdają sobie sprawę ze stanowiska Sądu Najwyższego i wytycznych KNF, to czasem zdarza się, że o wypłatę odszkodowania za utratę wartości handlowej pojazdu poszkodowany kierowca musi się upomnieć. Tymczasem KNF stoi na stanowisku, że:Poszkodowany powinien otrzymać informację o możliwości zgłoszenia roszczenia z tytułu utraty wartości handlowej ubezpieczeniowa powinna zadbać o to, aby posiadała środki na wypłatę odszkodowania z tego firmy ubezpieczeniowe przekazują poszkodowanym informację o możliwości starania się przez nich o wypłatę odszkodowania za utratę wartości handlowej pojazdu? Niektórzy ubezpieczyciele zamieszczają stosowną wzmiankę na formularzu zgłoszenia szkody komunikacyjnej. Przykładem może być formularz przygotowany przez firmę Uniqa – przeczytać w nim można: „Uniqa TU informuje, że zgodnie z art. 361 § 2 oraz orzecznictwem SN, w sytuacji kiedy w kolizji lub wypadku drogowym pojazd został uszkodzony, a w następstwie tego doszło do utraty jego wartości handlowej, poszkodowany może wystąpić do ubezpieczyciela sprawcy szkody z roszczeniem z tego tytułu”.Przykład: Pan Antoni jest właścicielem Toyoty Corolli z 2018 r., którą zamierzał sprzedać tuż po wakacjach. Wracając z majówki, został poszkodowany w kolizji drogowej – wjeżdżający na rondo kierowca wymusił pierwszeństwo. Mimo naprawy pojazdu w warsztacie, na karoserii auta są widoczne ślady stłuczki. Ponieważ pojazd stracił na wartości, pan Antonii zwrócił się na piśmie do ubezpieczyciela sprawcy kolizji o wypłatę odszkodowania za utratę wartości handlowej auta. O tej możliwości dowiedział się z formularza zgłoszenia obliczyć utratę wartości handlowej pojazdu?O ile po kolizji (czy wypadku) wartość pojazdu jest bezspornie niższa niż przed tym zdarzeniem, o tyle pozostaje jeszcze kwestia ustalenia utraty wartości handlowej pojazdu. Jak to zrobić i czy wiek pojazdu powinien być uwzględniany przy określaniu kwoty?W obowiązującym prawodawstwie brak jest przepisów regulujących tę kwestię, nie ma też prostych kalkulatorów, z których mógłby skorzystać każdy zainteresowany. W wyliczeniu wysokości odszkodowania za utratę wartości handlowej auta pomocna jest Instrukcja Określania Rynkowego Ubytku Wartości Pojazdów. Dokument ten został przygotowany przez Stowarzyszenie Rzeczoznawców Samochodowych EKSPERTMOT. Zgodnie z nim rynkowy ubytek wartości szacuje się dla:Samochodów osobowych i terenowych, które są w dobrym stanie technicznym, a okres ich eksploatacji nie przekracza 6 lat,Pojazdów ciężarowych, które nie są eksploatowane dłużej niż przez 4 lata,Samochodów ciężarowych powyżej 3,5 tony i motocykli, których okres eksploatacji nie przekracza 3 oznacza to jednak, że obniżenie wartości nie dotyczy starszych pojazdów. Przeciwnie – jeżeli są one w dobrym stanie technicznym i mają niewielki przebieg, ubezpieczyciel również powinien dokonać wspomnianej instrukcji znajduje się również wzór, według którego należy obliczyć kwotę rynkowego ubytku wartości ubezpieczeniowe przy wycenie wartości handlowej pojazdu najczęściej korzystają z Instrukcji Określania Rynkowego Ubytku Wartości Pojazdów. W razie sporu z ubezpieczycielem, warto rozważyć powołanie specjalisty – rzeczoznawcy dotyczących obliczania utraty wartości handlowej pojazdów można szukać w orzecznictwie sądów. Przykładowo w wyroku z dnia 9 grudnia 2009 r. Sąd Okręgowy w Legnicy (sygn. akt II Ca 583/09) wskazał, że zgodnie z zaleceniami wspomnianej już Instrukcji, należy wykorzystać minimum dwie metody wyliczeń, a następnie wyciągnąć z nich starać się o odszkodowanie za utratę wartości handlowej pojazdu?Sytuacje, gdy ubezpieczyciel likwiduje szkodę z polisy OC sprawcy, ale nie wypłaca odszkodowania za utratę wartości handlowej pojazdu nie należą do rzadkości. Jak uzyskać należne odszkodowanie? Pierwszym krokiem jest skontaktowanie się z firmą ubezpieczeniową. Warto przygotować pismo i wskazać w nim, że w związku z kolizją i naprawą pojazdu jego wartość handlowa zmalała. W uprawdopodobnieniu wysuwanych roszczeń pomocne mogą być:Porównanie cen pojazdów bezwypadkowych i powypadkowych wystawionych na sprzedaż,Opinia sporządzona przez rzeczoznawcę,Informacje zasięgnięte od specjalistów, np. z warsztatu firma ubezpieczeniowa będzie odmawiać wypłaty odszkodowania z tytułu utraty wartości handlowej pojazdu, do sprawy można zaangażować Rzecznika Finansowego. W ostateczności właściciel samochodu może też dochodzić swoich roszczeń przed sądem – wystarczy, że złoży pozew o zapłatę odszkodowania za utratę wartości handlowej z Instrukcją Określania Rynkowego Ubytku Wartości Pojazdów nie wszystkie uszkodzenia mogą być podstawą występowania rynkowego ubytku wartości. W przypadku pojazdów osobowych będą to wyłącznie uszkodzenia lakierowanych, metalowych elementów nadwozia. Jeżeli pojazd jest wyposażony w ramę, także uszkodzenia nadwozia (kabiny kierowcy) i/lub swoich praw nie warto rezygnować. Firmy ubezpieczeniowe wiedzą, że świadomość kierowców w zakresie ubezpieczeń rośnie. W większości sporów na drodze polubownej udaje się wypracować stanowisko, które jest korzystne dla każdej ze należy się odszkodowanie, gdy doszło do utraty wartości pojazdu w leasingu?Utrata wartości handlowej może dotyczyć również pojazdu wziętego w leasing. Kto w tej sytuacji jest poszkodowanym i może dochodzić odszkodowania od ubezpieczyciela – leasingodawca czy leasingobiorca? Właścicielem samochodu w leasingu jest leasingodawca. Co do zasady to właśnie on, już po naprawie auta, powinien wystąpić o wypłatę rekompensaty. W praktyce jednak często robi to leasingobiorca. Jest to możliwe, gdy strony leasingu podpiszą umowę cesji roszczenia który występuje o odszkodowanie z tytułu utraty wartości leasingowanego pojazdu, przechodzi taką samą drogę jak każdy właściciel auta. Do wniosku o wypłatę rekompensaty musi dołączyć rachunki za naprawę warto wiedziećMimo przywrócenia do poprzedniego stanu technicznego, po kolizji drogowej pojazd traci na wartości handlowej. Ubezpieczyciel sprawcy z jego polisy OC powinien wyrównać powstałą wypłaca odszkodowanie za utratę wartości handlowej pojazdu po stwierdzeniu szkody częściowej. Po naprawie pojazdu możliwe jest ustalenie, jak zmalała jego wartość ustalić utratę wartości handlowej pojazdu, ubezpieczyciele korzystają z Instrukcji Określania Rynkowego Ubytku Wartości Pojazdów oraz wiedzy szansę na otrzymanie odszkodowania za utratę wartości handlowej pojazdu mają właściciele nowych, zadbanych – najczęściej zadawane pytaniaCzy o odszkodowanie za utratę wartości handlowej można starać się wówczas, gdy auto było już wcześniej uszkodzone?Może się zdarzyć, że auto uczestniczyło wcześniej w kolizji lub wypadku. W tej sytuacji wypłata odszkodowania za utratę wartości handlowej zależy od rodzaju uszkodzeń. Jeżeli doszło do uszkodzenia elementów metalowych auta, to firma ubezpieczeniowa nie będzie miała obowiązku wypłacić odszkodowania za utratę wartości ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie za utratę wartości handlowej auta, gdy z OC sprawcy likwidowana jest szkoda polegająca na urwaniu lusterka?Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy zajrzeć do Instrukcji Określania Rynkowego Ubytku Wartości Pojazdów. Zgodnie z zawartymi tam wytycznymi wypłata odszkodowania za utratę wartości handlowej samochodu jest uzasadniona tylko wówczas, gdy doszło do uszkodzenia metalowych elementów jest minimalna wartość rynkowego ubytku wartości pojazdu? Jak można przeczytać w Instrukcji Określania Rynkowego Ubytku Wartości Pojazdów, minimalna wartość rynkowego ubytku wartości pojazdu to 200 zł. Jeżeli ubytek jest niższy od wskazanej kwoty, to należy uznać, że nie doszło do utraty wartości handlowej pojazdu. Czy o ubytku wartości handlowej można mówić w przypadku aut zabytkowych? Dla samochodów zabytkowych charakterystyczne jest to, że mają one większą wartość kolekcjonerską niż komercyjną. To kluczowy powód, dla którego w ich przypadku nie praktykuje się wyceny utraty wartości handlowej.
Odzyskiwanie odszkodowania samodzielnie. Odzyskiwanie odszkodowania samodzielnie jest możliwe. Wiedz jednak, że może to bardzo negatywnie wpłynąć na możliwości udzielenia Ci pomocy przez profesjonalny podmiot prawny. Zakłady ubezpieczeń to bardzo duże korporacje, które zarabiają na tym, że kierowcy i inne osoby kupują u nich
Inwestycje strukturalne na cele publiczne zostały przez ustawodawcę uznane za tak istotne, że ich realizacja może odbywać się kosztem konstytucyjnej ochrony prawa własności prywatnej. Interes społeczny ma większą wagę, niż partykularny interes właścicieli nieruchomości. Zarówno konstytucja, jak i szereg ustaw pozwalają na wywłaszczenie nieruchomości pod warunkiem wypłaty odszkodowania na rzecz dotychczasowego właściciela nieruchomości. Jednym z celów, na które może zostać dokonane wywłaszczenie jest budowa dróg publicznych. Przez ostatnie 20 – 30 lat był to najczęstszy powód wywłaszczeń w treściAdd a header to begin generating the table of contentsSpecustawa drogowaWywłaszczenie nieruchomości na cele budowy dróg ekspresowych i autostrad odbywa się na gruncie Ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, co do której potocznie używa się określenia Specustawa drogowa. Pozwala ona na przymusowe (wbrew woli właściciela) nabywanie nieruchomości na rzecz min. Skarbu Państwa, który w przypadku dróg krajowych reprezentuje Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA). Ustawodawca założył, że interes społeczny jest w tym wypadku ważniejszy niż interes prywatny, dlatego wywłaszczenie może nastąpić tylko na cele publiczne. Wywłaszczenie stanowi wyjątek od konstytucyjnej ochrony prawa własności. Twoje mienie podlega wywłaszczeniu? Skotaktuj się z nami już na wczesnym etapie postępowania i uzyskaj nawet 28% wyższe społeczne przed wywłaszczeniemWywłaszczenie poprzedza szereg różnych czynności prawnych i faktycznych. Zwykle od momentu rozpoczęcia procedury do czasu budowy drogi upływa kilka, czasem kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt lat. Jednym ze wczesnych etapów inwestycji jest prowadzenie tzw. konsultacji społecznych. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad organizuje spotkania, o których zawiadamia za pośrednictwem władz lokalnych. Konsultacje społeczne mają charakter głosu doradczego. Wyrażenie sprzeciwu społecznego zwykle nie wpływa na odwołanie czy zmianę przebiegu inwestycji. Decyzja środowiskowa DŚU dla inwestycji drogowejBudowa drogi jest uznawana za inwestycję, która wywołuje znaczne oddziaływanie na środowisko. Aby takową móc realizować, niezbędne jest uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Decyzję wydaje regionalny dyrektor ochrony środowiska. Ten etap budowy drogi daje mieszkańcom regionu realny wpływ na inwestycję, dzięki możliwości złożenia odwołania od decyzji. Projektuj i budujObecnie większość dużych inwestycji drogowych realizowana jest w programie projektuj i buduj. Zakłada on, że Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad daje wytyczne funkcjonalne a wybrana w przetargu publicznym firma sama sporządza projekt wykonawczy. Zwykle na okres projektowy przeznacza się kilkanaście miesięcy, które zakończone są wnioskiem o wydanie decyzji ZRID. Decyzja ZRIDDecyzja ZRID wydawana jest na wniosek Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad przez właściwego miejscowo wojewodę. Od dnia złożenia wniosku wojewoda ma 90 dni na jej wydanie. O wszczęciu postępowania w zakresie wydania decyzji są informowane strony, a więc również wywłaszczeni. Czas pomiędzy wszczęciem postępowania a wywłaszczeniem warto wykorzystać na przygotowanie się do opuszczenia nieruchomości oraz wyceny. Decyzja o Zezwoleniu na Realizację Inwestycji Drogowej (decyzja ZRID) jest kluczowym momentem dla osoby dotkniętej wywłaszczeniem. To decyzja ZRID dokonuje podziału nieruchomości zgodnie z potrzebami inwestora, zmienia przeznaczenie nieruchomości, udziela pozwolenia na budowę, ale przede wszystkim przenosi własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa. Wszystkie te skutki wystąpią, kiedy decyzja stanie się ostateczna. Uzyskaj wyższe odszkodowanie dzięki usługom INLEGIS Kancelarie PrawnePorada prawna w sprawie prawna w sprawie wywłaszczenia wraz z analizą operatu obsługa postępowania w sprawie ustalenia wartości odszkodowania za wywłaszczeniRygor natychmiastowej wykonalności dla decyzji ZRIDDecyzji ZRID na wniosek inwestora (GDDKiA), w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym, nadaje się rygor natychmiastowej wymagalności. W praktyce niemalże każda decyzja dla budowy dróg ekspresowych i autostrad jest zaopatrzona w rygor natychmiastowej wymagalności. Na podstawie decyzji ZRID z nadanym rygorem natychmiastowej wykonalności GDDKiA może wejść w natychmiastowe posiadanie objętych nią nieruchomości, mimo że nadal są własnością rolników. Wydanie wywłaszczonej nieruchomości. Premia 5 procent za wydanie dobrowolneSpecustawa drogowa przewiduje dodatkowy bonus dla osób, które dobrowolnie wydadzą nieruchomość na potrzeby inwestycji. Ważne:Dobrowolne wydanie nieruchomości musi być dokonane w terminie 30 dni od daty odebrania zawiadomienia o wydaniu decyzji ZRID. Musi ono być dokonane poprzez złożenie oświadczenia woli na piśmie do właściwego oddziału GDDKiA. Nie ma ono nic wspólnego z akceptacją wyceny. Premia zostanie przyznana również osobom, które się z nią nie zgadzają. Za dobrowolne wydanie nieruchomości odszkodowanie zostanie powiększone o dodatkowe pięć procent. Odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości zajętych pod drogi publiczneWywłaszczenie nieruchomości dopuszczalne jest tylko za odszkodowaniem. Wysokość odszkodowania ustala w drodze decyzji ten sam organ, który wydał decyzję ZRID. W przypadku dróg krajowych jest nim wojewoda. Ważne:Odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości zajętych pod drogi publiczne nie jest zapłatą ceny. Strony nie negocjują i nie spotykają się u notariusza. Jego wysokość ustalana jest jednostronnie przez organ. Strona ma wpływ na wysokość odszkodowania poprzez wnoszenie wniosków dowodowych oraz środków odwoławczych. Odszkodowanie zwykle jest ustalane i wypłacane po zajęciu nieruchomości (długo po) a najczęściej również po przejściu prawa własności. Wypłata odszkodowania nie jest warunkiem koniecznym do przejęcia nieruchomości. Zasada korzyści art. 134 Ustawy o gospodarce nieruchomościamiArtykuł 134 Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ustanawia tzw. zasadę korzyści. Na jego gruncie nieruchomość wyceniana jest zgodnie z dotychczasowym przeznaczeniem nieruchomości, o ile zmiana przeznaczenia nie powoduje wzrostu wartości. Zmiana przeznaczenia z rolnego na inwestycyjne na cele budowy drogi publicznej zwykle powoduje znaczny wzrost wartości. Niestety w orzecznictwie pojawił się rozłam w kwestii interpretacji brzmienia art. 134. Dotychczasowe rozumienie zasady korzyści to: jeśli na skutek wywłaszczenia nieruchomości doszło do wzrostu jej wartości, to odszkodowanie należy ustalać wg. wartości rynkowej zgodnej z przyszłym przeznaczeniem. Najczęściej z taką sytuacją mamy do czynienia przy wywłaszczeniu gruntów rolnych. Jeśli grunty rolne na rynku lokalnym są warte 5 złotych za metr kwadratowy a grunty drogowe 25 złotych za metr kwadratowy, to odszkodowanie ustalamy zgodnie z przeznaczeniem drogowym. W 2019 roku pojawiło się orzecznictwo, które nie jest póki co powszechne, wskazujące na to, że treść zasady korzyści precyzuje rozporządzenie w sprawie zasad wyceny. Precyzowanie ma polegać na tym, że nie porównuje się do gruntów o wyższej wartości, tylko powiększa dotychczasową wartość o maksymalnie 50%. Skutki są ogromne: powiększenie przeciętnej wartości gruntów rolnych, czyli 5 złotych, o 50% daje kwotę 7,50 złotego – przeciętna wartość gruntów drogowych wynosi 25 złotych za metr opisane okoliczności wskazują na to, że odszkodowanie za tą samą nieruchomość, położoną poza obszarem zabudowanym, o powierzchni 5000 metrów kwadratowych, może zostać ustalone na poziomie 37 500 złotych lub na poziomie 200 000 złotych. Potwierdza to praktyka. Większość osób dotkniętych wywłaszczeniem nie ma takiej gruntu pod drogi 2021Nieruchomości gruntowe o przeznaczeniu drogowym mogą być, i bywają, przedmiotem sprzedaży. Transakcji nieruchomościami nabywanymi na cele drogowe jest niewiele, w szczególności od czasu wejścia w życie specustawy drogowej. Ten stan niesie ze sobą ważkie konsekwencje, o których mowa w treści poniżej. Przeznaczenie nieruchomości pod drogiPrzeznaczenie nieruchomości gruntowej wynika z dokumentów planistycznych, w pierwszej kolejności z uchwalanego przez radę gminy planu zagospodarowania przestrzennego. Przeznaczenie nieruchomości w planie zagospodarowania przestrzennego determinuje możliwy cel, na który nieruchomość może zostać wykorzystana. Nieruchomość może mieć przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, na cele prowadzenia działalności gospodarczej, na cele rolnicze, na cele drogowe i inne. Przeznaczenie drogowe nieruchomości może również wynikać z decyzji określającej lokalizację drogi, np. decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID). W przypadku objęcia nieruchomości decyzją ZRID, jej treść ma pierwszeństwo przed planem zagospodarowania przestrzennego. Decyzja ZRID zmienia w tym zakresie treść planu zagospodarowania nieruchomościami przeznaczonymi na cele drogoweAby umożliwić korzystanie z nieruchomości na cele budowlane, niezbędne jest istnienie dróg. Nie każda nieruchomość ma bezpośredni dostęp do drogi publicznej. Czasem dostęp do działki realizowany jest drogą wewnętrzną ustanowioną na nieruchomościach prywatnych. Duże działki przeznaczone na hale produkcyjne, magazynowe, czy osiedla posiadają własną komunikację wewnętrzną. Takie nieruchomości są przedmiotem sprzedaży. Strony umowy części nieruchomości o przeznaczeniu drogowym traktują jako służebne w stosunku do podstawowych funkcji. Często nie wyodrębniają w ofercie ani w akcie notarialnym ich realnej wartości, traktując je jako składową. Akty notarialne, w których sprzedaży podlega wyłącznie grunt drogowy, mają najczęściej miejsce podczas tworzenia dróg publicznych. Kupującym w tym wypadku jest podmiot publiczny, tj. gmina, powiat, województwo, Skarb Państwa itd. Podmioty publiczne mają prawo dokonywać zakupu nieruchomości na wolnym rynku z uwzględnieniem rygorów związanych z wydatkowaniem środków publicznych. Ten tryb nabycia jest wykorzystywany rzadko, ponieważ prostszym jest użycie specustawy drogowej i dokonanie wywłaszczenia. Wyżej opisane okoliczności, tj. niewielka ilość transakcji, ich służebny charakter oraz ograniczona ilość uczestników rynku (działki przeznaczonej na budowę drogi publicznej nie będzie chciał nabyć inwestor prywatny), powodują, że przedmiotowe transakcje tracą charakter rynkowy. W normalnych warunkach rynkowych powinien istnieć więcej niż jeden podmiot zainteresowany sprzedażą i więcej niż jeden podmiot zainteresowany zakupem. Wtedy możliwe są właściwe negocjacje. Wysokość cen gruntów pod drogiZe względu na wyżej opisane czynniki, ceny gruntów pod drogi nie mają tak stabilnego i przewidywalnego charakteru, jak ceny gruntów budowlanych, inwestycyjnych, czy rolnych. Na cele publiczne najczęściej nabywane są nieruchomości o bardzo małej powierzchni, np. na poszerzenie skrzyżowania, budowę zatoczki autobusowej itd. Duże inwestycje realizowane są poprzez wywłaszczenie, a nie zakup. Ze względu na to, że transakcje opiewają na małe wartości, strony nie prowadzą tak zaciekłych negocjacji. Na wysokość ceny wpływają lokalne relacje konkretnego mieszkańca z władzą lub z góry ustalona polityka cenowa. Doświadczonych obserwatorów rynku nie dziwią, wynikające z tego, znaczne rozbieżności cenowe. Czasem nawet na rynku lokalnym zdarzają się transakcje podobnymi nieruchomościami o znacznych różnicach w wartości. A już oczywistym są różnicę pomiędzy gminami, powiatami lub regionami kraju. Najniższe transakcje drogowe odbywają się za symboliczną złotówkę, ale te nie powinny być w żadnym wypadku traktowane jak rynkowe. Zazwyczaj grunty o przeznaczeniu drogowym mają wartość wyższą, niż grunty rolne, ale niższą niż nadające się do zabudowy kubaturowej. Przeciętne ceny gruntów pod drogi w obszarach niezurbanizowanych (rolniczych) wahają się pomiędzy 10 a 40 złotych za metr kwadratowy. Zdarza się, że konkretny rynek lokalny odchyla się w jedną bądź drugą stronę. Skrajne wartości obserwowane przez autora mieszczą się w widełkach pomiędzy 5 a 70 złotych za metr kwadratowy. Jak widać, różnice są ogromne, i rzadko stoi za nimi jakiekolwiek racjonalne uzasadnienie. Najczęstszą przyczyną różnic są jednostronne decyzje kupujących, którzy w przypadku niezgody sprzedającego mogą wykorzystać przymus wynikający ze specustawy. Im bardziej zurbanizowane obszary, tym bardziej wzrastają ceny nieruchomości, również drogowych. W małych miasteczkach ceny kształtują się na poziomie 30 – 60 złotych za metr kwadratowy, w większych dochodzą do 100 złotych za metr kwadratowy a w metropoliach potrafią osiągać po kilkaset złotych za metr kwadratowy. Zawsze są to wartości niższe niż gruntów, które mogą być wykorzystane do budowy domów, mieszkań, biurowców, czy hal produkcyjnych. Wartości transakcyjne nie są wrażliwe na upływ czasu i trudno obserwować w nich trend czasowy. Ceny gruntu pod drogi w 2021 roku były podobne do cen gruntu pod drogi w roku 2020 i w latach poprzednich. Czy wiesz, że … po wypłacie odszkodowanie nie jest już możliwe odwołanie od ustalonej wartości? Ostatnie momenty na podjęcie działań w obronie własnego interesu, to informacja o wartości wyceny i decyzja ustalająca odszkodowanie. Na odwołanie masz tylko 14 wartości rynkowej nieruchomości drogowejWartość rynkową nieruchomości ustala się w odniesieniu do cen transakcyjnych nieruchomości podobnych. Uprawnionym do określenie wartości rynkowej nieruchomości, również tej o przeznaczeniu drogowym, jest rzeczoznawca majątkowy. Większość rzeczoznawców majątkowych nie ma doświadczenia z podobnymi wycenami. Najczęstszą przyczyną sporządzania operatu szacunkowego nieruchomości jest potrzeba ustalenia wartości rynkowej zabezpieczenia banku dla celów kredytowych. Rzeczoznawcy wyceniają mieszkania, działki budowlane, domy, lokale użytkowe itp. Bez doświadczenia na specyficznym rynku nieruchomości drogowych, przy dużej rozbieżności w cenach, małej ilości transakcji, trudności w określeniu cech rynkowych decydujących o wartości, bardzo łatwo o błędy. Niejednokrotnie można spotkać się z sytuacjami, w których dwóch różnych rzeczoznawców, wyceniając tą samą nieruchomość, osiąga skrajnie różne wyniki, np. 100 000 złotych jedna wycena a 300 000 złotych inna wycena. Czasem trudno ocenić, który z rzeczoznawców był bliższy dokonywania wyceny gruntów pod drogiGrunty przeznaczone pod drogi publiczne rzadko znajdują nabywców nie będących podmiotami publicznymi. Rzadko również podmiot publiczny posługuje się wyceną, aby dokonać dobrowolnej transakcji zakupu u notariusza. Najczęściej nieruchomość wyceniana jest w postępowaniu zmierzającym do ustalenia odszkodowania. Odszkodowanie należy się z tytułu utraty prawa własności, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego oraz obciążenia nieruchomości prawem zależnym. Sytuacja taka może mieć miejsce na gruncie specustawy, Ustawy o gospodarce nieruchomościami lub innych ustaw. Odszkodowanie należy się również obecnemu właścicielowi z tytułu obniżenia wartości nieruchomości na skutek zmiany przez gminę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W każdym z tych przypadków organ powoła uprawnionego rzeczoznawcę majątkowego do sporządzenia wyceny utraconego prawa. Ustalenie wartości utraconego prawa może zlecić również sam poszkodowany. Pierwszym celem takiego działania, będzie ustalenie obiektywnej bądź optymalnej wartości nieruchomości. Bez takiej wiedzy niemożliwe jest określenie, czy rzeczoznawca działający na zlecenie organu nie popełnił błędu, skutkującego zaniżeniem wartości odszkodowania. Operat szacunkowy sporządzony na zlecenie strony postępowania może być dowodem w sprawie o ustalenie odszkodowania. W świetle obowiązujących przepisów, jest to dowód równorzędny do tego, który został sporządzony na zlecenie organu. Profesjonalnie sporządzony operat, autorstwa kompetentnego rzeczoznawcy, może skutecznie ochronić interes osoby dotkniętej wywłaszczeniem lub zmianą planu zagospodarowania przestrzennego; szczególnie jeśli zostanie prawidłowo użyty przez kancelarię prawną. Jak podwyższyć odszkodowanie za wywłaszczenie pod drogi?Wycena nieruchomości dokonana przez rzeczoznawcę majątkowego działającego na zlecenie wojewody nie zawsze oddaje realną wartość nieruchomości. Bardzo często dochodzi w ten sposób do zaniżenia wartości odszkodowania. Aby się przed taką sytuacją bronić, trzeba podejmować na odpowiednich etapach właściwe działania:Ustalić obiektywną i prawidłową wartość nieruchomości. Najlepiej poprzez zlecenie alternatywnego operatu szacunkowego wyspecjalizowanemu rzeczoznawcy majątkowemu. Sprawdzić prawidłowość operatu sporządzonego na zlecenie wojewody pod kątem: ustalonych cech cenotwórczych nieruchomości wycenianej, zbadanego rynku nieruchomości podobnych, zastosowanej metodologii i wyliczeń itd. Złożyć zarzuty do operatu sporządzonego na zlecenie wojewody. Składać własne wnioski dowodowe, w tym operat szacunkowy sporządzony na zlecenie wywłaszczonego. Rozważyć ocenę operatu przez uprawnione stowarzyszenie rzeczoznawców majątkowych. Wnosić o przeprowadzenie rozprawy w postępowaniu administracyjnym. Wnosić środki odwoławcze. Wymieniony powyżej katalog nie wyczerpuje wszystkich możliwych działań wpływających na słuszne odszkodowanie. Środków należy używać adekwatnie do działań organu, wartości nieruchomości wycenianej oraz zamierzonych do osiągnięcia celów. Postępowaniem o ustalenie odszkodowania można świadomie zarządzać tylko, jeśli posiada się duże doświadczenie i interdyscyplinarną w postępowaniu administracyjnym o ustalenie odszkodowania za wywłaszczenieKodeks postępowania administracyjnego dopuszcza zawarcie ugody pomiędzy stronami postępowania posiadającymi przeciwstawne interesy. Podmiotem posiadającym przeciwstawny do wywłaszczonego interes jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. To ta instytucja jest płatnikiem odszkodowania, więc zależy jej na możliwie najniższej wartości. Zawarta ugoda zatwierdzana jest przez wojewodę. . Aby zawrzeć ugodę obie strony muszą być zgodne. Niestety GDDKiA rzadko wyraża wolę w tym zakresie. W praktyce możliwość taka istnieje tylko wyjątkowo w najbardziej drażliwych sprawach: tam gdzie dochodzi do wywłaszczenia nieruchomości zamieszkałej (domu) lub gdy długotrwałe postępowanie administracyjne nie może być zakończone ze względu na błędy kolejnych rzeczoznawców majątkowych. Składanie wniosku o przeprowadzenie rokowań w pozostałych przypadkach tylko wydłuży postępowanie. Odwołanie od decyzji wojewody ustalającej wysokość odszkodowania za wywłaszczenieOdwołanie od decyzji wojewody ustalającej wartość odszkodowania może złożyć wywłaszczony lub GDDKiA. Odwołanie od decyzji wojewody ustalającej wartość odszkodowania może złożyć wywłaszczony lub GDDKiA. Odwołanie składa się w terminie czternastu dni od daty doręczenia stronie decyzji. Odwołanie składa się za pośrednictwem wojewody do ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa. Minister zaskarżoną decyzję może uchylić i przekazać do ponownego rozpoznania, zmienić lub utrzymać w mocy. Aby osiągnąć zamierzony skutek nie wystarczy niezadowolenie strony. Decyzji trzeba zarzucić naruszenie prawa. Zaliczka na poczet odszkodowania za wywłaszczenieW toku postępowania stronie może zostać wypłacona zaliczka na poczet odszkodowania w wysokości 70% ustalonej wartości nieruchomości. Ustawodawca chciał w ten sposób zapewnić stronie możliwość realnej obrony swoich interesów bez konieczności długotrwałego oczekiwania na środki. Ważne:Zaliczka wypłacana jest tylko na wniosek strony w terminie 30 dni od daty złożenia wniosku. Zaliczka może być wypłacona tylko po ustaleniu odszkodowania, czyli po wydaniu decyzji przez wojewodę. Wniosek o zaliczkę należy złożyć również gdy decyzja ZRID nie jest ostateczna, nawet jeśli nie składamy odwołania. GDDKiA nie może odmówić wypłaty zaliczki. Wypłata odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomośćAby doszło do wypłaty odszkodowania za wywłaszczenie muszą być łącznie spełnione dwa warunki:Ostateczna decyzja ZRID. Ostateczna decyzja ustalająca odszkodowanie. Poszczególne oddziały GDDKiA mają różne praktyki w zakresie weryfikacji właściwego do wypłaty rachunku bankowego. Czasami żądają podpisów uwierzytelnionych lub potwierdzeń z banku. Żaden przepis GDDKiA do tego nie upoważnia, ale konsekwencją może być odmowa wypłaty i przekazanie środków do depozytu sądowego. Terminy ustalenia odszkodowania za wywłaszczenieTerminy wynikające z przepisów prawa są bardzo optymistyczne: 30 dni na ustalenie odszkodowania od decyzji ostatecznej bez rygoru natychmiastowej wymagalności, 60 dni na ustalenie odszkodowania od daty nadania decyzji rygoru natychmiastowej wymagalności i 30 dni na rozpatrzenie odwołania. Realne terminy liczy się w miesiącach: w większości przypadków sześć miesięcy lub więcej w pierwszej instancji. Składając środki odwoławcze od daty wywłaszczenia do dnia wypłaty odszkodowania mija kilkanaście lub więcej miesięcy. Przewlekłość i bezczynność organu ustalającego wysokość odszkodowania za wywłaszczenieNiedotrzymywanie ustawowych terminów bardzo często ma związek z niewywiązywaniem się przez organ z nałożonych na niego obowiązków. Może dochodzić do dwóch rodzajów naruszeń prawa:Bezczynności organu: sytuacji, w której nie są podejmowane żadne czynności zmierzające do załatwienia sprawy. Przewlekłości postępowania: sytuacji, w której podejmowane czynności mają charakter pozorny i nie zmierzają do załatwienia sprawy. W obu przypadkach możemy złożyć ponaglenie do organu wyższej instancji a jeśli takowe nie wywoła zamierzonego skutku skargę do sądu administracyjnego na bezczynność lub przewlekłość. Jeśli do takiego stanu doszło z rażącym naruszeniem prawa, właściwy organ przyzna wywłaszczonemu dodatkową sumę pieniężną. Stwierdzenie bezczynności lub przewlekłości z rażącym naruszeniem prawa otwiera również drogę do naprawienia poniesionej w ten sposób szkody. Podatek VAT od odszkodowania za wywłaszczenieKKwestia podatku VAT od odszkodowania za wywłaszczenie od lat nie jest jednoznacznie rozstrzygnięta. Wątpliwości biorą się z faktu, że decyzja ZRID równocześnie zmienia przeznaczenie gruntu oraz przenosi jego własność. W orzecznictwie występują trzy dominujące koncepcje:Zbyciu podlega grunt inwestycyjny na cele budowy drogi, który w przeciwieństwie do gruntów rolnych nie podlega przedmiotowemu zwolnieniu z VAT, więc należny podatek wynosi 23%. Zbyciu podlega grunt inwestycyjny, ale rolnik nie zajmujący się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, więc transakcja jest wyłączona z opodatkowania VAT. Zbyciu podlega grunt rolny, więc przedmiotowo zwolniony jest z podatku od towarów i usług VAT. Nie ma wątpliwości, że odszkodowanie nie zostanie o VAT powiększone. Ustalona kwota jest kwotą brutto, choć w trakcie wyceny do porównań przyjmuje się wartości netto. Pewność co do podatku VAT można mieć tylko po uzyskaniu indywidualnej interpretacji podatkowej. Występując o nią warto się zabezpieczyć profesjonalistą na wypadek konieczności złożenia środków odwoławczych od decyzji. Postępowanie sądowe w zakresie ustalenia odszkodowania za wywłaszczenieUstalenie odszkodowania za wywłaszczenie odbywa się na drodze administracyjnej. W przypadku dróg krajowych organem właściwym jest wojewoda, organem odwoławczym jest minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa. Dopiero decyzja ministra może być zaskarżona na drodze sądowo – administracyjnej. W pierwszej kolejności przysługuje skarga do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego a środki zaskarżenia od niej składane są do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wykup resztówkiUstawodawca nakłada na Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad obowiązek wykupu części nieruchomości powstałych po podziale na skutek wydania decyzji ZRID, które nie nadają się do wykorzystania na dotychczasowe cele. Wykup resztówki następuje na wniosek wywłaszczonego. Proste wytyczne oczywiście podlegają interpretacji. GDDKiA nie jest zainteresowana zakupem gruntów, które nie służą realizacji inwestycji drogowej, więc zwykle wydaje decyzje odmowne. Najczęściej kryterium oceny jest wielkość pozostałej części działki i wykupowane są tylko te najmniejsze. Grunty wykupowane jako resztówki nie korzystają z zasady korzyści określonej w art. 134 Ustawy o gospodarce nieruchomościami, więc ich wartość określa się zgodnie z przeznaczeniem rolnym. Spory w tym zakresie rozstrzygane są na drodze z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji nwestycji w zakresie dróg z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
Oprócz odszkodowania (zwrotu kosztów naprawy) za uszkodzenie samochodu, osoba poszkodowana może domagać się z OC sprawcy szkody między innymi: 1) zwrotu kosztów odholowania uszkodzonego samochodu z miejsca zdarzenia; 2) odpowiedniej sumy pieniężnej z tytułu utraty wartości handlowej samochodu;
Plan zagospodarowania przestrzennego jest instrumentem prawnym, służącym do zarządzania terenami gminy. Uchwalając plan, decyduje się o przeznaczeniu i zagospodarowaniu określonej przestrzeni, która jest przedmiotem partykularnych praw podmiotów prywatnych. Gmina stoi więc niejednokrotnie przed trudnym wyborem, który wiąże się ze swoistym wyważeniem interesu publicznego i prywatnego. Z uwagi na doniosłość uregulowań związanych z własnością, prawo to chronione jest przez ustawodawcę także w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Ochronę tę urzeczywistniają z kolei przepisy, przyznające właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu nieruchomości możliwość dochodzenia odszkodowania w konkretnych sytuacjach, związanych z uchwaleniem planu zagospodarowania przestrzennego. Warto zaznaczyć, że prawo przyznaje właścicielowi wiele możliwości działania i to w różnych fazach wprowadzania nowego planu. Skupię się jednak przede wszystkim na zagadnieniu roszczenia odszkodowawczego. Samodzielność planistyczna gminy Zgodnie z powszechnie przyjętą zasadą samodzielności planistycznej gminy, należy podkreślić, że jej organy poprzez zmianę planu mogą praktycznie w swobodny sposób kształtować przeznaczenie nieruchomości. Trudno też doszukać się w przepisach obligatoryjności poinformowania wszystkich właścicieli i użytkowników wieczystych objętych planem o zmianach miejscowego planu. Wspomniane ograniczenia z punktu widzenia właścicieli są jednak uzasadnione ze względu na czasochłonność wdrażania inwestycji. Odszkodowanie zaś jest najmniej inwazyjnym środkiem do zaspokojenia ich roszczeń. W rozważaniach, związanych z problematyką wspomnianego odszkodowania, należy zacząć od odpowiedzi na pytanie: w jakich przypadkach otwiera się możliwość przed właścicielem nieruchomości skorzystania ze wspomnianego roszczenia? Otóż uprawnienie to powstaje w przypadku obniżenia wartości nieruchomości w związku z uchwaleniem lub zmianą planu miejscowego. Może się również zdarzyć, że nieruchomość w wyniku wprowadzonych zmian nie spełnia, bądź nie może spełniać, określonych funkcji, czy wręcz nie ma możliwości korzystania z niej w sposób dotychczasowy. Przykładem jest nieruchomość mieszkaniowa, która usytuowana w bezpośrednim sąsiedztwie powstającego lotniska lub wysypiska śmieci, traci możliwość pełnej realizacji swoich zadań, chociażby zapewnienia odpowiedniego komfortu życia. Złożenie roszczenia Mamy więc tu do czynienia z dwoma sytuacjami, gdzie właściciel bądź użytkownik wieczysty mogą skorzystać z roszczenia odszkodowawczego. Po pierwsze, gdy w efekcie działań planistycznych, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób, stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone. Zamiast roszczenia odszkodowawczego można żądać wykupienia przez gminę nieruchomości lub jej części(art. 36 PlanZagospPrzestrzU). Istotny jest tu bezpośredni związek między określonym żądaniem a poniesiona szkodą. Poza tym, o czym warto wspomnieć, gmina może zaproponować nieruchomość zamienną. Po podpisaniu umowy zamiany między gminą, a właścicielem lub użytkownikiem wieczystym, wszelkie jego uprawnienia do pozostałych roszczeń wygasają. Po drugie, gdy właściciel lub użytkownik wieczysty nie skorzystał z powyższych roszczeń i zbył nieruchomość- może żądać odszkodowania równego obniżeniu wartości nieruchomości (art. 36 PlanZagospPrzetrzU). Wysokość odszkodowania w tym przypadku ustalana jest na dzień sprzedaży nieruchomości (art. 37 PlanZagospPrzetrzU). Przy czym, co istotne termin „zbycie” używany jest w ustawie w kontekście przeniesienia prawa własności w drodze czynności odpłatnej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2011 r.). Obniżenie wartości nieruchomości obliczane jest pod kątem różnicy jej wartości, w okresie przed i po wejściu w życie nowego planu zagospodarowania przestrzennego. Poniesiona szkoda (czyli wspomniana wyżej różnica) zostaje określona przez uprawnionego rzeczoznawcę. Z jednej strony przepisy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie narzucają właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu obowiązku powołania biegłego. Z drugiej zaś przyjmuje się, że zainteresowany podmiot, który kieruje wniosek do gminy o odszkodowanie (lub inne żądanie) z tytułu obniżenia wartości nieruchomości, powinien znać przybliżony rozmiar szkody. Poniesioną stratę oczywiście wskazuje we wniosku. Gmina natomiast wspólnie z poszkodowanym wybiera rzeczoznawcę, który dokona określonej wyceny nieruchomości. Trzeba podkreślić, że organ prowadzący postępowanie nie powinien wkraczać w kompetencje rzeczoznawcy oraz oceniać merytorycznej zasadności operatu (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 2 grudnia 2010 r.). Sąd ten uzasadnia, że organ prowadzący postępowanie nie posiada określonej wiedzy i wiadomości specjalnych, którymi dysponuje zawodowy biegły majątkowy. Oznacza to, że kompetencje gminy w tym zakresie należy ograniczyć do formalnej weryfikacji operatu szacunkowego. Nie należy jednak zapominać, że również sami poszkodowani nie mogą ingerować w zasadność opinii rzeczoznawcy. Jakakolwiek bowiem ingerencja zainteresowanych wpłynęłaby negatywnie na wartość dowodową dokumentu. Ostatecznie organy gminy decydują o wysokości przyznanego odszkodowania. Właściciele i użytkownicy wieczyści mają jednak możliwość domagania się w postępowaniu cywilnym kwoty wyższej od wskazanej w decyzji dotyczącej odszkodowania. Możliwość dochodzenia roszczenia odszkodowawczego jest ograniczona w czasie. Zgodnie z art. 37 ust. 3 PlanZagospPrzetrzU właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości mają 5 lat na złożenie stosownego wniosku. Termin zaczyna biec od dnia, w którym plan miejscowy albo jego zmiana stały się obowiązujące. W wyroku z dnia 11 marca 2011 r. Sąd Najwyższy wskazał, że spór o odszkodowanie nie będzie mógł się toczyć przed sądem po upływie terminu zawitego do dochodzenia tego roszczenia. Tak więc upływ tego terminu będą brały sądy powszechne z urzędu (termin ten naturalnie nie podlega przywróceniu), co będzie z kolei stanowiło przesłankę do odrzucenia powództwa. Złożenie wniosku do odpowiedniego organu gminy przed upływem wspomnianego terminu przerywa jego bieg, co jest szczególnie istotne z punktu widzenia możliwości dochodzenia roszczenia odszkodowawczego przed sądem. Nie będzie już wtedy stanowił przeszkody upływ pięcioletniego terminu zawitego. Oprócz wyżej wspomnianego terminu do złożenia wniosku, w art. 37 ust. 9 PlanZagospPrzetrzU mamy określony kolejny, 6-miesięczny, w ramach którego gmina wykonuje obowiązek wyznaczony konkretnym roszczeniem. Uchybienie temu terminowi skutkuje możliwością ubiegania się odsetek od przyznanego odszkodowania. Konflikt interesów Jak już było wcześniej wspomniane gmina decydując się na zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego musi brać pod uwagę zarówno interes prywatny, jak i publiczny. Z perspektywy gminy każda chęć zagospodarowania w określony sposób przestrzeni może się wiązać z kolejnymi przeszkodami natury finansowej. Gmina oprócz uwzględnienia interesu prywatnych podmiotów musi bowiem brać pod uwagę ewentualne koszty: wycen nieruchomości oraz ewentualnych odszkodowań. Znane są przypadki, gdzie gmina – po przygotowaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego do dalszego procedowania ( opinie komisji rady miejskiej, uchwała rady miejskiej), wycofuje się z jego realizacji, właśnie z powodu ewentualnych roszczeń odszkodowawczych, co do których wcześniej nie miała wiedzy. Z perspektywy inwestorów z kolei wszelkie zmiany w momencie wdrażania projektu mogą przynieść olbrzymie straty finansowe. Do tego należy dodać punkt widzenia okolicznych mieszkańców i każda zmiana planu staje się złożonym procesem. Oto przykład takiej sytuacji z perspektywy interesu inwestora. Otóż drobny deweloper nabył nieruchomość od gminy w drodze przetargu. Niezabudowana działka wielkości ok. 1500 m² była- według miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego- przeznaczona pod budownictwo mieszkaniowe, w zabudowie jedno i wielorodzinnej. Wysoką cenę działki miało zrekompensować wybudowanie dwóch kilkukondygnacyjnych domów wielorodzinnych. Biznesplan, przygotowany dla banku, umożliwił zaciągnięcie kredytu na inwestycję. Po zakupie i staraniach inwestora o wydanie pozwolenia na budowę we właściwych komórkach organizacyjnych, na skutek protestów sąsiadów, organy gminy przystąpiły do zmiany miejscowego planu. W następstwie wprowadzonej zmiany została dodana klauzula o braku możliwości wybudowania domu w drugiej linii zabudowy. W związku z tym została wstrzymana procedura wydania pozwolenia na budowę. Po zmianie miejscowego planu, inwestor mógł już wybudować jeden budynek i to znacznie mniejszy. Deweloper wystąpił więc o odszkodowanie z powodu znaczącego spadku wartości nieruchomości. Widać tu konflikt interesów między inwestorem, a okolicznymi mieszkańcami. W dodatku gmina z jednej strony chciała uwzględnić „szerszy” interes w miejscowym planie, ale z drugiej podważyła swoją wiarygodność jako partnera zaufania publicznego. Przykładów podobnych sytuacji jest więcej. Chociażby przypadek, gdzie zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego spowodowała, że zakupione działki gruntu pod zabudowę mieszkalną jednorodzinną (po wcześniejszym podziale większych działek, gdzie posadowione były w pierwszej linii zabudowy domy mieszkalne), stały się nieruchomością pozbawioną prawa zabudowy. Miejscowy plan wykluczał taką możliwość, ponieważ byłaby to zabudowa w drugiej i trzeciej linii. W analizie roszczeń odszkodowawczych należy wziąć pod uwagę również sytuację, gdzie stwierdzono nieważność miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W takim przypadku osoba, która uzyskała odszkodowanie z powodów określonych w art. 36 PlanZagospPrzetrzU, będzie obowiązana do zwrotu równowartości odszkodowania. Nietrudno wyobrazić sobie trudności w wyegzekwowaniu wydanych na konkretny cel środków, pochodzących z uwzględnionego żądania. Kilka możliwości W razie uchwalenia nowego lub zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu przysługuje szereg innych uprawnień. Według art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym: „Każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może – po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia – zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego.”. W ust. 2 cytowanego artykułu jest zastrzeżenie, że nie można dwukrotnie zaskarżyć tej samej uchwały. Tak więc po oddaleniu skargi, kolejna nie przysługuje. Można również wystąpić do organów gminy z wnioskiem o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jak widać uchwalenie lub zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego bardzo często wiąże się z odpowiadającymi temu roszczeniami po stronie prywatnej. Żądania te często przyjmują charakter wniosków o odszkodowanie, ponieważ jest to droga z dwóch powodów najpewniejsza. Po pierwsze dlatego, że wniesienie skargi do sądu administracyjnego nie daje gwarancji uwzględnienia jej. Po drugie dlatego, że pozostałe uprawnienia wiążą się niejednokrotnie z określonymi, dodatkowymi czynnikami. Przy wykupie nieruchomości lub jej części, właściciel musi wykazać istotne ograniczenie własnych uprawnień w stosunku do korzystania z tej nieruchomości. Z kolei przy wymianie, zawarcie stosownej umowy w głównej mierze zależy od dobrej woli organów gminy.
Wniosek do sądu w sprawie zasiedzenia. Po spełnieniu warunków przewidzianych przez prawo zasiedzenia nieruchomości następuje z mocy prawa i niejako automatycznie i bezpłatnie. To w teorii, a w praktyce warto złożyć odpowiedni wniosek do sądu. Postanowienie sądu będzie w przyszłości stanowić dowód własności danej nieruchomości.Odszkodowaniakomunikacyjne, wypadek w pracy, utrata wartości mienia, naruszenie dóbr osobistych kom: 723 639 158 Kancelaria Adwokacka Adwokata Piotra Sęk posiada wieloletnie doświadczenie w dochodzeniu odszkodowań i zadośćuczynień. W zakresie spraw odszkodowawczych możemy poszczycić się wieloma sukcesami na rzecz swoich Klientów. Prowadzimy między innymi sprawy o odszkodowania i zadośćuczynienia z tytułu: WYPADKI KOMUNIKACYJNE dochodzenie roszczeń z AC, OC sprawcy wypadku komunikacyjnego dochodzenie roszczeń od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego dochodzenie odszkodowań z tytułu powstałych szkód materialnych, w tym kosztów najmu pojazdu zastępczego, utraty wartości pojazdu na skutek wypadku, kosztów pogrzebu, leczenia, wizyt lekarskich, operacji, rehabilitacji, lekarstw, dojazdów, noclegów itp. dochodzenie zadośćuczynień z tytułu uszkodzenia ciała, wywołania rozstroju zdrowia bądź śmierci osoby najbliższej dochodzenie rent z tytułu całkowitej bądź częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej, zwiększenia potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość dochodzenie roszczeń dla najbliższych członków rodziny zmarłego BŁĘDY W SZTUCE LEKARSKIEJ dochodzenie odszkodowań z tytułu powstałych szkód majątkowych, w tym kosztów pogrzebu, kosztów leczenia, wizyt lekarskich, operacji, rehabilitacji, lekarstw, dojazdów, noclegów itp. dochodzenie zadośćuczynień z tytułu uszkodzenia ciała, wywołania rozstroju zdrowia bądź śmierci osoby najbliższej dochodzenie rent z tytułu całkowitej bądź częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej, zwiększenia potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość WYPADKI PRZY PRACY dochodzenie odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych dochodzenie roszczeń uzupełniających w stosunku do świadczeń wynikających z ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w tym zadośćuczynień NARUSZENIE DÓBR OSOBISTYCH żądanie zaniechania działań naruszających dobra osobiste dochodzenie czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistych w tym przeprosin w odpowiedniej treści i formie dochodzenie zadośćuczynień z tytułu naruszenia dóbr osobistych dochodzenie określonych sum pieniężnych na wskazane cale społeczne dochodzenie odszkodowań z tytułu wyrządzenia szkód majątkowych CZYNY NIEDOZWOLONE dochodzenie odszkodowań z tytułu wyrządzenia szkód majątkowych dochodzenie zadośćuczynień z tytułu uszkodzenia ciała, wywołania rozstroju zdrowia bądź śmierci osoby najbliższej reprezentacja pokrzywdzonych i oskarżycieli posiłkowych w sprawach karnych CZYNY NIEUCZCIWEJ KONKURENCJI żądania zaniechania niedozwolonych działań dochodzenie czynności potrzebnych do usunięcia skutków niedozwolonych działań w tym przeprosin w odpowiedniej treści i formie dochodzenie odszkodowań oraz wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści dochodzenie odpowiednich sum pieniężnych na określony cel społeczny UTRATA WARTOŚCI NIERUCHOMOŚCI dochodzenie roszczeń z tytułu spadku wartości nieruchomości na skutek uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub jego zmiany dochodzenie roszczeń z tytułu utraty wartości nieruchomości wskutek immisji dochodzenie roszczeń związanych z posadowieniem na nieruchomości urządzeń przesyłowych, słupów energetycznych, gazociągów, wodociągów itp. ODSZKODOWANIA Z UBEZPIECZENIOWEGO FUNDUSZU GWARANCYJNEGO dochodzenie odszkodowań i zadośćuczynień z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w sytuacji gdy nie ustalono tożsamości sprawcy szkody; gdy posiadacz pojazdu mechanicznego nie był ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych; gdy rolnik, osoba pozostająca z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub osoba pracująca w jego gospodarstwie rolnym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną szkodę w związku z posiadaniem przez rolnika gospodarstwa rolnego, a rolnik nie był ubezpieczony obowiązkowym ubezpieczeniem OC rolników ODSZKODOWANIA Z OC ROLNIKÓW dochodzenie odszkodowań i zadośćuczynień z ubezpieczenia OC rolników w związku ze szkodami związanymi z posiadaniem przez rolnika gospodarstwa rolnego będącymi następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia dochodzenie odszkodowań i zadośćuczynień w związku ze szkodami związanymi z ruchem pojazdów wolnobieżnych będących w posiadaniu rolników posiadających gospodarstwo rolne i użytkowanych w związku z posiadaniem tego gospodarstwa rolnego dochodzenie odszkodowań za szkody powstałe w budynkach rolniczych na skutek zdarzeń losowych w postaci ognia, huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, opadów śniegu Więcej na: Odszkodowania i zadośćuczynieniaDobrowolne ubezpieczenieCzy odszkodowanie z indywidualnego ubezpieczenia na życie uwzględnia się przy dochodzeniu roszczeń od sprawcy wypadku?Krzywy chodnikTrudno jest wymagać od pieszego, aby ten poruszał się tylko i wyłącznie po nieuszkodzonych, czy prostych płytach z OC sprawcy wypadkuBardzo często spotykanym zjawiskiem jest odmowa wypłaty zgłoszonych roszczeń bądź zaniżanie przez zakłady ubezpieczeń należnego odszkodowania czy dla osób najbliższychCzy osobom bliskim poszkodowanego należy się zadośćuczynienie również w sytuacji, gdy na skutek czynu niedozwolonego poszkodowany doznał poważnego uszczerbku na zdrowiu?Pogryzienie przez psa rolnika a odszkodowaniePytanie zasadnicze, czy obowiązkowe ubezpieczenie OC rolnika obejmuje również zakresem swojej ochrony szkody wyrządzone przez psa należącego do rolnika? W niniejszym artykule postaramy się odpowiedzieć na to pytanie. Zadośćuczunienie za zmarłego w rodzinieZgodnie z art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego, sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Przepis ten ma bardzo szerokie zastosowanie. Nie chodzi tu bowiem tylko o zadośćuczynienie z OC sprawcy wypadku, ale także np. o zadośćuczynienie z tytułu przestępstwa czy zadośćuczynienie za błąd w sztuce szkody pokryje ubezpieczenie OC rolnikówIstotnym dla określenia zakresu ubezpieczenia OC rolników jest użycie przez ustawodawcę sformułowania „szkoda związana z posiadaniem gospodarstwa rolnego". Ubezpieczenie – co oczywiste - nie obejmuje zatem całej odpowiedzialności cywilnej rolników, tj. za i zadośćuczynienie za zmarnowany urlopCoraz większa świadomość konsumentów powoduje, że coraz częściej dochodzimy przysługujących nam roszczeń, w tym wobec biur podróży za nieudany urlop, czy to odszkodowań, czy też jest odpowiedzialny za stan chodnika?Kto jest odpowiedzialny za stan chodnika? Kto powinien dbać o to, aby chodnik był zawsze odśnieżony, posypany piaskiem czy solą? Do kogo zgłaszać roszczenia w razie nieszczęśliwego wypadku? Jakie roszczenia przysługują nam w razie poślizgnięcia się na nieodśnieżonym chodniku? Utrata wartości nieruchomości - odszkodowanieZdarzają się sytuacje, że na skutek działań administracyjnych nieruchomości, których jesteśmy właścicielami, tracą na wartości np. z uwagi na wprowadzane ograniczenia w ich zabudowie. Przykładami takich działań jest np. dokonywanie zmian w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, czy np. tworzenie obszarów ograniczonego użytkowania wkoło lotnisk. Czy przysługują nam w takich sytuacjach jakieś roszczenia odszkodowawcze? Jak uzyskać odszkodowanie za utratę wartości nieruchomości?Opodatkowanie odszkodowania i zadośćuczynieniaCzy uzyskane odszkodowania bądź zadośćuczynienia podlegają opodatkowaniu? Czy trzeba będzie podzielić się z urzędem skarbowym częścią uzyskanych kwot? Jak to wygląda w praktyce? Uszkodzenie jednej opony a konieczność wymiany obuCzy w sytuacji uszkodzenia tylko jednej opony podmiot odpowiedzialny za powstałą szkodę musi pokryć koszty wymiany tylko tej jednej opony, czy też mamy prawo dochodzić kosztów wymiany obu opon znajdujący się na danej osi pojazdu? Od kiedy naliczane są odsetki od zadośćuczynieniaOd jakiego momentu możemy naliczać odsetki ustawowe za opóźnienie w związku z brakiem wypłaty zadośćuczynienia? Kompensata dla ofiar przestępstw Czym jest i na czym polega państwowa kompensata przysługująca ofiarom niektórych czynów zabronionych uregulowana w ustawie z 2005 r? Utrata wartości pojazdu na skutek wypadkuRoszczenie z tytułu utraty wartości handlowej pojazdu - kiedy przysługuje i jak go dochodzić? Odszkodowania Łódź ZgierzOferujemy kompleksową pomoc prawną w szeroko rozumianych sprawach o odszkodowania oraz zadośćuczynienia. Zapraszamy do zapoznania się z nasza ofertą. Odszkodowanie nieopodatkowane PIT jako dochódOd lat istniały wątpliwości czy odszkodowanie stanowi dochód objęty podatkiem PIT. Najnowsza interpretacja Dyrektora KIS wyjaśnia tę kwestię – nie. Nie trzeba płacić PIT od powinno uwględniać VATOdszkodowanie dla leasingobiorcy powinno obejmować VATZakazana klauzula w polisie nie do zaakceptowaniaCzym są niedozwolone postanowienia umowne i w jaki sposób można je zwalczać? Czy sąd ma obowiązek uwzględnić niedozwolone postanowienia umowne z urzędu, czy np. na wniosek adwokata?Szkoda wyrządzona przez dziecko Jak wygląda kwestia odpowiedzialności odszkodowawczej w przypadku spowodowania szkody przez dziecko? Kto odpowiada za szkody wyrządzone przez dziecko?Brak zapiętych pasów - wpływ na odszkodowanie i zadośćuczynienieCo dzieje się z należnym odszkodowaniem bądź zadośćuczynieniem w sytuacji, gdy poszkodowany w wypadku nie miał zapiętych pasów bezpieczeństwa? Słowa kluczowe: Adwokat łódź, adwokat zgierz, adwokat ozorków, kancelaria adwokacka łódź, kancelaria adwokacka zgierz, adwokat łódź, odszkodowania zgierz, adwokat w łodzi, dochodzenie odszkodowań łódź, adwokat sprawy karne łódź, porady prawne łódź
- Րу ሗанюту
- Уռθбոտям δካ стиклማ
Jeżeli przekażesz swoją nieruchomość w ciągu 30 dni od otrzymania od wojewody zawiadomienia o wydaniu decyzji ZRID, wysokość odszkodowania zostanie powiększona o 5 proc. wartości wywłaszczanej nieruchomości. Przeczytaj więcej: Dodatkowe 5% odszkodowania za wcześniejsze wydanie nieruchomościW razie wypadku odszkodowanie nie musi obejmować jedynie kosztów naprawy pojazdu. W ramach odszkodowania poszkodowany może również uzyskać wyrównanie szkody w postaci utraty wartości samochodu powypadkowego. W przypadku, jeżeli w kolizji pojazd został uszkodzony a w następstwie tego doszło do utraty jego wartości handlowej, poszkodowany może wystąpić do ubezpieczyciela sprawcy szkody z roszczeniem z tego tytułu tzn. utraty wartości handlowej z art. 361 § 2 kodeksu cywilnego, po stronie zobowiązanego występuje obowiązek pełnej kompensaty szkody. Oznacza to, że kwota odszkodowania zawierać powinna zarówno koszt naprawy pojazdu jak i kwotę odzwierciedlającą utraconą wartość handlową pojazdu. Sąd Najwyższy Takie rozstrzygnięcie omawianego zagadnienia przyjął także Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 października 2001r. (sygn. akt: III CZP 57/01, OSNC 2002/5/57). Sąd Najwyższy po rozpatrzeniu zapytania prawnego przedstawionego przez Sąd niższej instancji "czy do składników szkody, powstałej na skutek kolizji pojazdów samochodowych, za którą odpowiedzialność z tytułu umowy ubezpieczeniowej odpowiedzialności cywilnej ponosi zakład ubezpieczeń, zalicza się utratę wartości handlowej naprawionego samochodu, spowodowaną stosowaniem przez autoryzowane warsztaty naprawcze technologii nie w pełni pozwalającej na przywrócenie pierwotnego stanu pojazdu, tj. sprzed kolizji?" podjął uchwałę o następującej treści:”Odszkodowanie za uszkodzenie samochodu może obejmować oprócz kosztów jego naprawy także zapłatę sumy pieniężnej, odpowiadającej różnicy między wartością tego samochodu przed uszkodzeniem i po naprawie”.Zobacz serwis: Ubezpieczenia komunikacyjne Odszkodowanie obejmuje utratę wartościSąd Najwyższy stwierdził, iż w razie wyrządzenia szkody ruchem pojazdu lub w związku z jego ruchem, odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym. Problem, na którym głównie skupił się Sąd w istocie sprowadzał się do tego, czy odszkodowanie należne za uszkodzenie samochodu obejmuje oprócz kosztów jego naprawy także zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej różnicy między wartością tego samochodu przed uszkodzeniem i po naprawie, przy założeniu, że naprawa była prawidłowa, a zmniejszenie wartości samochodu nastąpiło wskutek jego stwierdził, że przy określaniu miernika wartości rzeczy nieuzasadnione jest przeciwstawianie cen, które mogą być uzyskane przy jej zbywaniu i nabywaniu. Oczywiście, jednostkowe ceny takich samych samochodów mogą się różnić, jednakże podstawą ustalenia wartości rzeczy będącej przedmiotem powszechnego obrotu nigdy nie jest jednostkowa cena, która może wynikać z zupełnie przypadkowych okoliczności. Podstawą ustalenia wartości powinna być średnia wydaje się przyjmowanie różnych sposobów określania wartości takich samych rzeczy, w zależności od tego, czy są przeznaczone do normalnego używania i korzystania przez właściciela, czy też są przeznaczone do zbycia. W warunkach gospodarki rynkowej każda rzecz mająca wartość majątkową może być w każdym czasie przeznaczona na Co to jest szkoda całkowita?Zbycie rzeczy jest takim samym uprawnieniem właściciela jak korzystanie z niej, wobec czego traci także znaczenie odróżnianie wartości użytkowej rzeczy od jej wartości handlowej. Miernikiem wartości majątkowej rzeczy jest pieniądz, a jej weryfikatorem rynek. Rzecz zawsze ma taką wartość majątkową, jaką może osiągnąć na rynku. Z przepisu art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego wynika obowiązek pełnej kompensacji szkody. Wartość rynkowaWartość samochodu po jego naprawie to nic innego, jak jego wartość rynkowa. Ponieważ wartość ta w wyniku uszkodzenia, choć później wyeliminowanego, zmalała w stosunku do tej, jaką pojazd ten miałby na rynku, gdyby nie został uszkodzony, to kompensata powinna obejmować nie tylko koszty naprawy, ale także tę różnicę zaznaczyć, iż prezentowane w uchwale poglądy zaaprobował w swojej glosie prof. dr hab. wybitny prawnik cywilista, specjalista z zakresu prawa ubezpieczeń z Wydziału Prawa Uniwersytetu Łódzkiego (glosa publikowana była w Orzecznictwie Sądów Polskich z 2002 nr 5 poz. 61).Zobacz serwis: Auto i prawo Naprawa nie likwiduje całej szkodyReasumując sąd w wyżej wskazywanej uchwale stwierdził, iż po naprawie, co prawda samochód odzyskuje sprawność techniczną, jednakże nie uzyskuje takiej wartości handlowej, jak przed wypadkiem (jego cena sprzedażowa po naprawie na skutek faktu, że jest powypadkowy maleje). Różnica w tej wartości stanowi różnicę handlową, której w świetle powyższej uchwały mogą domagać się poszkodowani właściciele ma jednak żadnego przepisu, który uzależniałby otrzymanie odszkodowania z tytułu utraty wartości handlowej od wieku pojazdu. Zdaniem Rzecznika Ubezpieczonych, to nie wiek pojazdu jest podstawową przesłanką do określenia tejże kwoty, a sam fakt istnienia utraty wartości pojazdu po wypadku, która niewątpliwie następuje w przypadku pierwszego uszkodzenia pojazdu. Trzeba zaznaczyć, iż ubytek wartości handlowej maleje proporcjonalnie do wieku danego pojazdu, tzn. im pojazd jest młodszy wiekiem, tym różnica w wartości handlowej jest większa, a im jest straszy, tym ta różnica coraz bardziej się zaciera. Nie jest to jednak zasadą, a potwierdzeniem tego, że wycena powinna być dokonywana indywidualnie są przypadki uszkodzenia pojazdów zabytkowych, historycznych, w których utrata wartości handlowej (jak również sama wartość pojazdu) będą wyliczane według zupełnie niestandardowych reguł. Określenie rozmiaru szkodyZawsze, gdy poszkodowany domaga się wypłaty odszkodowania z tytułu utraty wartości handlowej należy określić konkretną kwotę, która ma stanowić rekompensatę. Jest to niezwykle trudne dla samego poszkodowanego. W praktyce najczęściej stosuje się więc Instrukcję przygotowaną przez Stowarzyszenie Rzeczoznawców Samochodowych Ekspertmot. Od dnia 12 lutego 2009 roku, Stowarzyszenie Ekspertmot wprowadziło nowe, bardziej korzystne dla poszkodowanych zasady określania rynkowego ubytku wartości serwis: OdszkodowaniaW Instrukcji wprowadzono zapisy mówiące wprost, iż rynkowy ubytek wartości szacuje się dla pojazdów, utrzymanych w dobrym stanie technicznym, o okresie eksploatacji do sześciu lat. Zmiana treści Instrukcji została wprowadzona w związku z wystąpieniem Rzecznika Ubezpieczonych z czerwca 2008 r. do Stowarzyszenia, w którym to Rzecznik Ubezpieczonych wskazał na kilka ważnych problemów ograniczających prawo poszkodowanych do otrzymania odszkodowania z tytułu utraty wartości handlowej pojazdu po wypadku. SwhrwgW.
